เมื่อวันที่ 16 ก.ย. เพจเฟซบุ๊ก สมาคมทนายความแห่งประเทศไทย โพสต์ข้อความระบุ บันทึกจากนายกสมาคมทนายความฯ ตามที่มีข่าวว่าคุณไพบูลย์ นิติตะวัน จะฟ้องคุณดนัย เอกมหาสวัสดิ์ หรือหมาแก่ ในความผิดฐานหมิ่นประมาทโดยการโฆษณาและเรียกค่าเสียหาย โดยกล่าวหาว่าคุณดนัยนำคลิปเสียงที่มีการสนทนาระหว่างบุคคลในคลิปมาเผยแพร่ในรายการเจาะลึกทั่วไทย ทำให้ประชาชนทั่วไปเข้าใจว่าเป็นเสียงของคุณไพบูลย์ นั้น

ตามกฎหมาย การใส่ความผู้อื่นต่อบุคคลที่สามโดยประการที่น่าจะทำให้ผู้อื่นเสียชื่อเสียง ถูกดูหมิ่น หรือถูกเกลียดชัง อันจะเป็นความผิดฐานหมิ่นประมาทตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 326 และ 328 นั้น จะต้องได้ความว่าการใส่ความดังกล่าวได้ระบุถึงตัวบุคคลผู้ถูกใส่ความ เป็นการยืนยันรู้ได้แน่นอนว่าเป็นใคร หรือหากไม่ระบุถึงผู้ถูกใส่ความโดยตรง การใส่ความนั้นก็ต้องได้ความว่าหมายถึงบุคคลใดบุคคลหนึ่งโดยเฉพาะ (คำพิพากษาฎีกาที่ 1513/2551)

ผมได้ฟังคลิปที่หมาแก่นำมาเผยแพร่รวม 5 คลิปในรายการเจาะลึกทั่วไทยแล้ว ไม่ปรากฏว่าหมาแก่หรือผู้ร่วมจัดรายการได้เอ่ยหรือแสดงให้ผู้ชมผู้ฟังรายการทราบว่า เสียงที่ปรากฏในคลิปนั้นเป็นการสนทนาของผู้ใด ส่วนการที่คุณไพบูลย์อ้างว่าประชาชนทั่วไปที่ได้ฟังเข้าใจว่าเป็นเสียงของคุณไพบูลย์ซึ่งอาจจะสร้างความเกลียดชังหรือเข้าใจผิด ก็เป็นเพียงความเข้าใจของคุณไพบูลย์เอง แต่ก็มิได้ทราบโดยอาศัยคลิปที่คุณดนัยนำมาเผยแพร่เพียงลำพังแต่อย่างใด

ผมเห็นว่าการกระทำของคุณดนัยไม่ครบองค์ประกอบความผิดฐานหมิ่นประมาท ส่วนการนำคลิปมาเผยแพร่จะเป็นความผิดตามประกาศคณะปฏิรูปการปกครองในระบอบประชาธิปไตยฯ ฉบับที่ 21 เมื่อปี พ.ศ. 2549 หรือไม่นั้น เนื่องจากเป็นคดีอาญา คุณไพบูลย์จึงมีภาระการพิสูจน์ว่าเสียงในคลิปนั้นเป็นเสียงของตนจริง และคุณดนัยรู้ว่าคลิปนั้นได้มาจากการดักฟังทางโทรศัพท์ ซึ่งหากคุณดนัยไม่ทราบหรือเชื่อตามที่คนสนิทของลุงบอกว่าเป็น AI คุณดนัยก็ไม่มีความผิดแต่อย่างใด ส่วนเรื่องการฟ้องคดีจะเป็นการปิดปากสื่อมวลชนหรือไม่นั้น ก็คงต้องเป็นเรื่องที่ให้วิญญูชนพิจารณา

นรินท์พงศ์ จินาภักดิ์
นายกสมาคมทนายความแห่งประเทศไทย
16 กันยายน 2567