เมื่อวันที่ 12 ก.ย. ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ที่บริเวณหน้าโบราณสถานถ้ำสำ หรือถ้ำซำ ต.ถ้ำน้ำผุด อ.เมืองพังงา ทางสำนักงานวัฒนธรรมจังหวัดพังงา ร่วมกับ สำนักศิลปากรที่12 นครศรีธรรมราช อบต.ถ้ำน้ำผุด และกองทุนสามพระยาบริรักษ์ภูธร จัดเวทีเสวนา “ถอดรหัสภาพเขียนสีประวัติศาสตร์ถ้ำสำ (ถ้ำซำ)” หลังจากกรมศิลปากร ได้ขึ้นทะเบียนถ้ำสำ หรือถ้ำซำ เป็นโบราณสถานเรียบร้อยอย่างเป็นทางการแล้ว ซึ่งมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ผู้บริหารท้องถิ่น ผู้นำท้องที่ ผู้ที่สนใจในเรื่องของประวัติศาสตร์ ทั้งในพื้นที่และจังหวัดใกล้เคียง และชาวบ้านในพื้นที่ เข้าร่วมรับฟังและช่วยให้ข้อมูล ท่ามกลางความยินดีของคนในพื้นที่ ที่จะได้อนุรักษ์หลักฐานทางประวัติศาสตร์และต่อยอดสู่การท่องเที่ยวในพื้นที่
น.ส.สิริยุพน ทับเป็นไทย นักโบราณคดีปฏิบัติการ สำนักงานศิลปากรที่ 15 นครศรีธรรมราช กล่าวว่า โบราณสถานถ้ำสำ หรือถ้ำซำ เป็นหนึ่งในแหล่งโบราณคดีที่สำคัญของประเทศไทย ทางกรมศิลปากรได้เริ่มเข้ามาสำรวจตั้งแต่ปี 2515 เป็นต้นมา ซึ่งได้เห็นคุณค่าความสำคัญ เนื่องจากเป็นภาพเขียนสีในยุคต้นรัตนโกสินทร์ที่เหลืออยู่น้อยมาก ปกติภาพลักษณะนี้ จะพบเห็นตามศาสนสถานเป็นหลัก พบเห็นในธรรมชาติน้อยมาก และยังมีความสมบูรณ์อยู่มาก
จากการดูบริบทของภาพแล้ว คาดว่าจะอยู่ในช่วงรัชกาลที่ 3 ถึง รัชกาลที่ 5 มีภาพที่บอกเล่าถึงประเพณีวัฒนธรรมต่างๆ นับเป็นแหล่งโบราณคดีที่สำคัญ ที่บอกเล่าถึงสังคมพังงาในยุคนั้น จากนี้ไปทางกรมศิลปากร จะร่วมกับ อบต.ถ้ำน้ำผุด จะร่วมกับอนุรักษ์และพัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้ทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญของจังหวัดพังงา และการขึ้นทะเบียนครั้งนี้ จะเป็นการปกป้องถ้ำสำ หรือถ้ำซำ จากการถูกทำลาย และเป็นการเปิดโอกาสให้ประชาชนและนักท่องเที่ยว ได้เข้ามาศึกษาและเรียนรู้ถึงประวัติศาสตร์และวัฒนธรรมโบราณของพื้นที่ โดยการอนุรักษ์จะดำเนินการควบคู่กับการส่งเสริมให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมที่ยั่งยืนสืบไป
