เมื่อวันที่ 15 มิ.ย. น.ส.สุดาวรรณ หวังศุภกิจโกศล รมว.วัฒนธรรม (วธ.) ลงพื้นที่ตรวจราชการแหล่งโบราณคดีโนนพลล้าน เขตเทศบาลนครนครราชสีมา จ.นครราชสีมา ซึ่งสำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา ได้ดำเนินการขุดตรวจทางโบราณคดีบริเวณกำแพงเมืองนครราชสีมา ด้านทิศตะวันออก ระหว่างวันที่ 21 พ.ค.-10 มิ.ย. 2567 โดย น.ส.สุดาวรรณ กล่าวว่า จากการดำเนินการขุดตรวจทางโบราณคดีดังกล่าว พบโครงกระดูกมนุษย์ 3 โครง และหลักฐานทางโบราณคดี มีอายุอยู่ในช่วงยุคก่อนประวัติศาสตร์ สมัยเหล็ก หรือราว 2,500-1,500 ปีมาแล้ว นับเป็นอีกหนึ่งความก้าวหน้าสำคัญของการศึกษาร่องรอยมนุษย์โบราณยุคก่อนประวัติศาสตร์ ในพื้นที่เมืองเก่านครราชสีมา จึงมอบนโยบายให้กรมศิลปากรขุดค้นแหล่งโบราณคดีแห่งนี้เพิ่มเติม เพื่อให้ได้หลักฐานที่มีความสมบูรณ์มากยิ่งขึ้น ซึ่งจะเป็นประโยชน์ต่อการศึกษาด้านประวัติศาสตร์ โบราณคดี และอาจนำไปสู่การพัฒนาให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวทางวัฒนธรรมในรูปแบบพิพิธภัณฑ์ประจำแหล่งโบราณคดี (site museum) ต่อไป

รมว.วธ. กล่าวอีกว่า ทั้งนี้แหล่งโบราณคดีโนนพลล้าน เป็นแหล่งโบราณคดีแห่งใหม่ที่พบในพื้นที่ตัวเมืองนครราชสีมา บริเวณแนวคูเมืองด้านทิศตะวันออก โดยในเขตเมืองเก่านครราชสีมา ไม่เคยมีการขุดค้นทางโบราณคดียุคก่อนประวัติศาสตร์อย่างเป็นระบบมาก่อน ในส่วนของการขุดค้นทางโบราณคดี นักโบราณคดีได้ดำเนินการเก็บกู้โครงกระดูกและหลักฐานทางโบราณคดีที่พบร่วมจากหลุมขุดตรวจ มาเก็บรักษาไว้ยังที่ปลอดภัยที่ห้องปฏิบัติการสำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา เพื่อป้องกันความเสียหายที่จะเกิดขึ้นจากน้ำใต้ดิน และน้ำฝนที่ตกอย่างต่อเนื่อง จากนั้นจะดำเนินการทำความสะอาดหลักฐานทางโบราณคดีที่พบทั้งหมด ก่อนนำส่งตัวอย่างหลักฐานไปวิเคราะห์ต่อไป อย่างไรก็ตาม ขณะนี้สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา จะชะลอการขุดค้นทางโบราณคดีไว้เป็นการชั่วคราวเนื่องจากเข้าสู่ฤดูฝน ซึ่งทำให้เป็นอุปสรรคและปัญหาต่อการขุดค้น ประกอบกับเพื่อให้มีช่วงเวลาที่นักโบราณคดีจะทำการศึกษาวิเคราะห์หลักฐานที่ได้มาก่อนหน้านี้อย่างเป็นระบบ และจะดำเนินการขุดค้นทางโบราณคดีอีกครั้งในเดือน ต.ค. 2567