มลภาวะทางแสงยังก่อเกิดปัญหาสุขภาพ ส่งผลต่อการนอน อาจทำให้นอนไม่หลับ แสงรุกลํ้าแสงหรือความสว่างที่รุกลํ้าเข้าไปในพื้นที่ผู้อื่น การไม่ควบคุมทิศทางการให้แสงซึ่งหากส่องสว่างไปยังห้องนอนในเวลากลางคืน อาจทำให้นอนไม่หลับ หรือนอนหลับไม่สนิท ไม่เพียงพอ มีผลกระทบต่อเนื่องไป หรือ แสงจ้าบาดตา ที่เกิดจากทิศทางของแสงไฟที่ส่องสว่างจ้าเข้ามาในดวงตาโดยตรง ส่งผลกระทบต่อประสิทธิภาพการมองเห็น ลดความคมชัดของวัตถุที่สายตาสามารถมองเห็น ฯลฯ
มลภาวะทางแสงยังเป็นอุปสรรค บดบังทัศนียภาพท้องฟ้ายามคํ่าคืน ส่งต่อการศึกษาวิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ การสังเกตการณ์ความสวยงามของท้องฟ้าดวงดาว การตระหนักถึงผลกระทบจากมลภาวะทางแสงร่วมอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดยามคํ่าเพื่อสร้างความสมดุลให้ธรรมชาติ ใช้แสงสว่างเกิดประโยชน์ ใช้พลังงานคุ้มค่า เซฟโลกมีความสำคัญ ทั้งนี้ พาสัมผัสพื้นที่เขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืด ค้นเรื่องน่ารู้ร่วมคืนท้องฟ้ามืดลดมลภาวะแสง
ศุภฤกษ์ คฤหานนท์ ผู้อำนวยการศูนย์บริการวิชาการทางดาราศาสตร์ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ(สดร.)กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม บอกเล่าการรณรงค์อนุรักษ์ท้องฟ้ายามคํ่าคืน “Dark Sky in Thailand” ชี้ผลกระทบมลภาวะทางแสง โดยมลภาวะทางแสงเป็นเรื่องที่หลายประเทศให้ความสำคัญ
ถ้ามองในภาพกว้าง การใช้แสงสว่างอย่างสิ้นเปลืองและไม่ระมัดระวัง จากที่กล่าวส่งผลกระทบต่อระบบนิเวศ พลังงาน ดาราศาสตร์ ความปลอดภัย รวมถึงสุขภาพ และยังเกี่ยวเนื่องต่อการศึกษาดาราศาสตร์ ทั้งนี้ ท้องฟ้ากลางคืนเปรียบเสมือนห้องปฏิบัติการทางดาราศาสตร์ขนาดใหญ่ของนักดาราศาสตร์
หากไล่เรียงไปในแต่ละประเด็น ระบบนิเวศ ส่งผลกระทบต่อการดำรงชีวิต อย่างเช่น แมลงต่าง ๆ บางชนิดติดต่อสื่อสารกันด้วยแสง ส่งสัญญาณ เตือนภัยอันตรายต่อกัน สัตว์บางชนิดหากิน ในเวลากลางคืน พักผ่อนช่วงกลางวัน ฯลฯ หากมีแสงสว่างตลอดเวลาจะส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรม ห่วงโซ่อาหาร ระบบนิเวศต่าง ๆ เปลี่ยนแปลงไป
ในด้าน พลังงาน การใช้แสงไฟเยอะเกินไปจะมีแสงที่ไม่จำเป็นฟุ้งกระจายขึ้นบนท้องฟ้า ทำให้สิ้นเปลืองพลังงาน การรณรงค์ ให้เห็นถึงความสำคัญการอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดเป็นอีกแนวทางหนึ่งการบริหารจัดการแหล่งกำเนิดแสงให้มีประสิทธิภาพและเกิดเป็นความยั่งยืน เกิดการใช้ประโยชน์สูงสุด อย่างเช่น การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมเปิดใช้ไฟ การติดตั้งอุปกรณ์ การออกแบบควบคุมทิศทางแสง ฯลฯ ล้วนแต่มีผลต่อมลภาวะทางแสง
ความปลอดภัย อีกหนึ่งเรื่องสำคัญ ทั้งนี้ได้มีการชี้ประเด็น ให้เห็นถึงความสว่างมากเกินไป ก็ไม่ได้ปลอดภัยเสมอไป อย่างเช่น ถ้าเปิดไฟรอบบ้าน สว่างมาก ๆ ในความสว่างที่มากเกินไปอาจทำให้เราไม่เห็นสิ่งต่าง ๆ ที่อยู่ด้านหลังเงามืดของแสงไฟในบริเวณนั้น อย่างเช่น นอกรั้วบ้าน ถ้าลดความสว่างลงให้มีความเหมาะสมจะทำให้เห็นทั้งในที่มืดและในที่สว่าง ฯลฯ
ส่วนอีกผลกระทบสำคัญ หากแสงสว่างรุกลํ้าไปในสถานที่สังเกตการณ์ทางดาราศาสตร์ จะส่งผลกระทบต่อการศึกษาด้านดาราศาสตร์ หลายปีที่ผ่าน สดร. รณรงค์ความสำคัญของท้องฟ้ามืด อนุรักษ์ท้องฟ้ามืด โดยแรกเริ่มร่วมกับ กฟผ. ปรับเปลี่ยนการใช้หลอดไฟควบคุมแสง เสนอการใช้พลังงานไฟฟ้าใช้แสงไฟกับเกษตรกร ชุมชนบริเวณโดยรอบเขตอุทยานแห่งชาติดอยอินทนนท์
จากนั้นมามีความร่วมมือกับอีกหลายหน่วยงาน โดยเห็นคุณค่าความสำคัญการอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดร่วมกัน รวมทั้งเกิดโครงการ ขึ้นทะเบียนเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืด AMAZING DARK SKY IN THAILAND ร่วมกับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) เกิดเป็นแหล่งท่องเที่ยวรูปแบบใหม่ แหล่งท่องเที่ยวทางดาราศาสตร์
ปัจจุบันมีหลายพื้นที่ เป็นหมุดหมายเรียนรู้ดูดาว ชมความงามท้องฟ้ามืดยามคํ่าคืนที่น่าประทับใจ เป็นการท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ โดยเขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดในประเทศไทย แบ่งเป็น อุทยานท้องฟ้ามืด ชุมชนอนุรักษ์ท้องฟ้ามืด เขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดในพื้นที่ส่วนบุคคล และ เขตอนุรักษ์ท้องฟ้ามืดในพื้นที่ชานเมือง โดยแต่ละพื้นที่มีความโดดเด่น ความพิเศษต่างกัน โดยหนึ่งในปรากฏการณ์ท้องฟ้าน่าติดตามส่งท้ายปี ในคืนวันที่ 14 ถึงรุ่งเช้า 15 ธันวาคมนี้จะมีปรากฏการณ์ “ฝนดาวตกเจมินิดส์” โดยนักดาราศาสตร์คาดการณ์จะมีอัตราการตกสูงสุดในช่วงหลังเที่ยงคืน
ผู้อำนวยการศูนย์บริการวิชาการทางดาราศาสตร์ สถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ คุณศุภฤกษ์ ทิ้งท้ายอีกว่า ความร่วมมือเป็นพลังสำคัญอนุรักษ์เขตท้องฟ้ามืด เช่นเดียวกับความเข้าใจและเห็นถึงความสำคัญการอนุรักษ์ ทุกคนร่วมลดมลภาวะทางแสงได้โดยใช้แสงสว่างที่เหมาะสม เลือกขนาดความสว่างจำนวนวัตต์ที่เหมาะต่อการใช้งาน
แสงในที่นี้มีทั้งแสงสว่างในอาคาร แสงสว่างภายนอกอาคาร แสงสว่างบนถนน การติดตั้งอุปกรณ์โคมกันแสงเป็นอีกส่วนหนึ่งที่ช่วยลดมลภาวะทางแสง ลดปัญหาเรื่องแสงบาดตา แสงรุกลํ้าไปยังเพื่อนบ้าน ทั้งปรับเปลี่ยนพฤติกรรมไม่เปิดไฟในบริเวณที่ไม่ใช้ ฯลฯ หากควบคุมการใช้แสงสว่างอย่างมีประสิทธิภาพจะช่วยลดการสิ้นเปลืองพลังงาน
การคืนท้องฟ้ามืด ลดมลภาวะทางแสงสิ่งเหล่านี้จะทำให้เกิดความสมดุล เกิดแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ เกิดเศรษฐกิจเข้าสู่พื้นที่หรือชุมชนที่ร่วมอนุรักษ์เขตท้องฟ้ามืด โดยที่สำคัญ เพิ่มพื้นที่เรียนรู้วิทยาศาสตร์ ดาราศาสตร์ และ ลดการใช้พลังงาน ร่วมเซฟโลกอย่างยั่งยืน.
