ส่วนใครที่ยังไม่รู้ว่าถ้าถูกแตนต่อยต้องทำอย่างไร เรามีอาการที่จะเกิดขึ้นเมื่อถูกแตนต่อย และวิธีการปฐมพยาบาลเบื้องต้นอย่างถูกต้องและเหมาะสมมาแนะนำกัน ถ้าอยากรู้ว่าแล้ว ตามไปดูพร้อมกันเลย
แตนคืออะไร
แตนเป็นแมลงจำพวกผึ้ง มีลักษณะคล้ายผึ้ง แต่มีขนาดเล็กกว่า มีลำตัวยาวประมาณ 1-2 เซนติเมตร หัวมีขนาดเล็ก ตามีขนาดใหญ่ ปากเป็นคีมสำหรับกัดกิน ขามี 6 ขา ลำตัวมี 3 ส่วน คือ ส่วนหัว ส่วนอก และส่วนท้อง ส่วนท้องมีเหล็กในสำหรับต่อย นับเป็นสัตว์ที่มีประโยชน์ต่อธรรมชาติ ทำหน้าที่ผสมเกสรดอกไม้ และช่วยควบคุมประชากรของแมลงศัตรูพืช แต่เป็นอันตรายสำหรับคน เพราะถ้าถูกแตนต่อย ต้องรีบปฐมพยาบาลทันที เนื่องจากพิษของแตนจะทำให้เกิดอาการปวดบวมแดงบริเวณที่ถูกต่อย อาการที่พบได้บ่อย ได้แก่
- ปวดบวมแดงบริเวณที่ถูกต่อย
- คัน
- ร้อน
- บวม
- รู้สึกแสบร้อน
- หายใจลำบาก
- หน้ามืด
- คลื่นไส้อาเจียน
ในส่วนของผู้ที่แพ้พิษของแตนอาจเกิดอาการแพ้รุนแรงที่เรียกว่า anaphylaxis ซึ่งอาจถึงแก่ชีวิตได้ อาการแพ้รุนแรง ได้แก่
- ริมฝีปาก ลิ้น และใบหน้าบวม
- หายใจลำบาก
- ความดันโลหิตต่ำ
- ช็อก
หากถูกแตนต่อย ต้องปฐมพยาบาลเบื้องต้นอย่างไร
ถ้าหากถูกแตนต่อยมีวิธีการในการปฐมพยาบาลเบื้องต้น ดังต่อไปนี้
- ใช้เทปปิดบริเวณที่ถูกต่อย เพื่อไม่ให้พิษของแตนแพร่กระจาย หากหาเทปไม่ได้ สามารถใช้วัสดุอื่นๆ เช่น บัตรเครดิต หรือบัตรเดบิต ปิดบริเวณที่ถูกต่อยแทนได้
- ประคบเย็นบริเวณที่ถูกต่อย เพื่อลดอาการปวดบวม สามารถประคบด้วยน้ำแข็งหรือผ้าเย็นได้
- รับประทานยาแก้ปวดและยาแก้แพ้ หากมีอาการปวดบวมหรือคันมาก สามารถรับประทานยาแก้ปวด เช่น พาราเซตามอล หรือยาแก้แพ้ เช่น คลอเฟนิรามีน (chlorpheniramine)
- หากมีอาการแพ้รุนแรง ควรรีบไปพบแพทย์ทันที
วิธีป้องกันไม่ให้ถูกแตนต่อย
เชื่อว่าคงไม่มีใครที่อยากถูกแตนต่อย แล้วค่อยมาปฐมพยาบาลทีหลังอย่างแน่นอน ดังนั้น เพื่อให้ปลอดภัยจากการถูกแตนต่อย เราจะมาบอกวิธีป้องกันไม่ให้ถูกแตนต่อยกัน ซึ่งได้แก่
- หลีกเลี่ยงการเดินเข้าไปในบริเวณที่มีแตนอาศัยอยู่
- หากจำเป็นต้องเดินเข้าไปในบริเวณที่มีแตนอาศัยอยู่ ควรสวมเสื้อผ้าที่ปกปิดร่างกาย
- ห้ามสวมเสื้อผ้าสีสดใส
- อย่ารบกวนแตน
นอกจากนี้ ผู้ที่ถูกแตนต่อย ไม่ควรใช้น้ำยาล้างห้องน้ำหรือน้ำยาฆ่าแมลงฉีดบริเวณที่ถูกต่อย เพราะอาจทำให้อาการปวดบวมแย่ลงได้ ผู้ที่แพ้พิษของแตนควรพกยาแก้แพ้ติดตัวไว้เสมออีกด้วย