พลเรือตรี สมเกียรติ ผลประยูร เลขาธิการ ศอ.บต. พร้อมด้ว ยนางสุนิสา รามแก้ว ผู้ช่วยเลขาธิการ ศอ.บต. และเจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง ลงพื้นที่สำรวจและติดตามความคืบหน้าการฟื้นฟูและพัฒนาแหล่งท่องเที่ยวแห่งใหม่บ้านโบราณ 150 ปี หมู่บ้านท่องเที่ยว Otop นวัตรวิถีชุมชนฮากกา หมู่ 1 ตำบลตะเนาะแมเราะ อำเภอเบตง จังหวัดยะลา สำหรับบ้านโบราณ 150 ปี หมู่บ้านท่องเที่ยว Otop นวัตรวิถีชุมชนฮากกาแห่งนี้เป็นสถาปัตยกรรม บ้านเรือนเก่าแก่มีเอกลักษณ์โดดเด่น มีความละเอียด ความสมบูรณ์สวยงามของตัวบ้าน และเป็นงานสถาปัตยกรรมผสมผสานหาดูได้ยาก ปัจจุบันศอ.บต. ร่วมกับหลายภาคส่วนตลอดจนคนในชุมชนช่วยกันบูรณะ ซ่อมแซม ฟื้นฟู เพื่อเป็นพิพิธภัณฑ์แหล่งท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม และแหล่งเรียนรู้ชุมชนฮากกา ทางชุมชนก็จะมีรายได้เพิ่มขึ้น จากการท่องเที่ยว การพัฒนาแหล่งท่องเที่ยววัฒนธรรมชุมชนเก่า 100 ปี ชาวฮากกา เป็นต้นแบบความร่วมมือ ในการพัฒนาแหล่งท่องเที่ยววัฒนธรรม เพื่อสร้างงานสร้างรายได้ ให้คนในพื้นที่มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น นำมาซึ่งความสันติสุขอย่างยั่งยืน

พลเรือตรี สมเกียรติ ผลประยูร เลขาธิการ ศอ.บต. กล่าวว่า อำเภอเบตง เป็นพื้นที่ที่ความเป็นสังคม พหุวัฒนธรรมมีพี่น้องชาวพุทธ มุสลิม และจีน อาศัยอยู่ร่วมกันกว่า 60,000 คน ถือเป็นการผสมผสานกันอย่างลงตัว โดยเฉพาะชุมชนจีนฮากกาแห่งนี้ที่มีอายุกว่า 150 ปี มีชาวไทยเชื้อสายจีนจากหลายมณฑลของประเทศจีน อาศัยอยู่กว่า 100 หลังคาเรือน ส่วนใหญ่ประกอบอาชีพทำการเกษตร ศอ.บต.จึงมีแนวคิดที่จะต้องการรักษามรดกทางวัฒนธรรมเอาไว้ เพื่อให้คนรุ่นหลังได้เรียนรู้ ซึ่งเดิมบ้านหลังนี้เป็นบ้านร้างที่มีความเก่าแก่มาอย่างยาวนาน จึงได้เข้ามาปรับปรุงให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวและแหล่งเรียนรู้แห่งใหม่ นอกจากนี้ชุมชนฮากกา ยังมีอาหารที่ขึ้นชื่อ อย่างเฉาก๊วยเบตง และลูกชิ้นแคระ เป็นลูกชิ้นที่ทำมาจากมะละกอ หนึ่งในเมนูอาหารที่ไม่ควรพลาดเพราะไม่สามารถหากินที่ไหนได้นอกจากชุมชนชาวฮากกาเท่านั้น และเมื่อนักท่องเที่ยวเข้ามาจะต้องหิ้ว นำกลับไปฝาก คนที่บ้านเสมอ ทั้งนี้ขอเชิญชวนให้ผู้ที่สนใจเข้ามาท่องเที่ยวในชุมชนแห่งนี้ซึ่งเป็นสังคมพหุวัฒนธรรม โดยแท้และอยู่ร่วมกันอย่างมีความสุขเสมอมา อีกทั้งในพื้นที่อำเภอเบตง ยังมีสถานที่ท่องเที่ยวอื่นๆ อีกมากมาย เชื่อว่าเมื่อทุกท่านมาแล้วจะต้องไม่พลาดและเก็บเป็นความทรงจำ ความประทับใจกลับไปอย่างแน่นอน 

จากนั้นเลขาธิการ ศอ.บต. พร้อมคณะฯ ได้เดินทางไปยังหมู่บ้านจุฬาภรณ์พัฒนา 10 ตำบลอัยเยอร์เวง อำเภอเบตง จังหวัดยะลา ซึ่งอดีตเป็นพื้นที่เคลื่อนไหว และฐานปฏิบัติการของโจรจีนคอมมิวนิสต์มลายา จากการ ที่พรรคคอมมิวนิสต์ มลายา ได้ยุติการต่อสู้ด้วยอาวุธและสลายกองทัพออกมาเป็นผู้ร่วมพัฒนาชาติไทย ตามข้อตกลง ลงนามสัญญาสันติภาพ 3 ฝ่าย เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2532 ปัจจุบันได้มีการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์วีระชน มีแหล่งท่องเที่ยวทางธรรมชาติ อาทิ ผืนป่าฮาลา-บาลา ต้นกำเนิดแม่น้ำปัตตานี ต้นไม้พันปีที่ใหญ่ที่สุดในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ คือต้นสมพงหรือต้นก้านไม้ขีดที่ต้องใช้ 38 คนโอบ ถือเป็นความสมบูรณ์ของธรรมชาติ และเป็นแหล่งท่องเที่ยวประวัติศาสตร์ในอดีตที่น่าสนใจควรค่าแก่การอนุรักษ์ต่อไป