ฝ่ากระแส ”ดราม่ารถไฟมือสองบริจาคจากญี่ปุ่น ต้องจ่ายค่าขนย้าย 42.5 ล้านบาท” สำหรับรถไฟดีเซลราง JR Hokkaido KIHA 183183 จำนวน 17 คัน ที่ได้รับมอบจากบริษัท Hokkaido Railway Company (JR HOKKAIDO) ประเทศญี่ปุ่น ขนย้ายถึงไทยเมื่อเดือน ธ.ค.64
ถึงวันนี้ การรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) ได้ปรับขนาดเพลาล้อ จาก 1.067 เมตร (มาตรฐานญี่ปุ่น) เป็น 1 เมตร (มาตรฐานไทย) เสร็จเรียบร้อย พร้อมนำรถไฟลงรางที่สถานีแหลมฉบังเมื่อวันที่ 21 ม.ค. ที่ผ่านมา ขบวนรถ KIHA-HOKKAIDO ได้เคลื่อนออกจากสถานีแหลมฉบังเข้าโรงงานมักกะสันเพื่อปรับโฉมทำสีใหม่ โดยจะใช้สีและลวดลายเดิม เพื่อให้ผู้โดยสารได้ความรู้สึกเหมือนนั่งรถไฟในไทยด้วยบรรยากาศญี่ปุ่น
นอกจากทำสีแล้ว กลุ่มธุรกิจการซ่อมบำรุงรถจักรและล้อเลื่อน รฟท. จะเร่งปรับปรุงรถไฟดีเซลราง Kiha 183 ทั้ง 17 คัน เช่น Main Engine, Transmission, Donkey Engine, เครื่องปรับอากาศ ที่นั่ง ภายในและภายนอกตู้โดยสาร โดยจะเข้าปรับปรุงทีละชุด จนครบ 4 ชุด ใช้เวลาประมาณ 2 ปี จากการตรวจเช็กสภาพเบื้องต้นขบวนรถไฟ อยู่ในสภาพดี สามารถนำมาใช้งานได้ เนื่องจาก JR Hokkaido ดูแลบำรุงรักษามาโดยตลอด และตรวจสภาพครั้งใหญ่เมื่อไม่นานมานี้
ภายในกลางปีนี้ รฟท.จะนำรถไฟดีเซลราง KIHA 183 จำนวน 4 คัน มาทดลองเดินรถให้บริการในการขนส่งผู้โดยสารโดยเฉพาะการส่งเสริมการท่องเที่ยว ซึ่งในระยะแรกจะทดสอบวิ่งให้บริการในเส้นทางระยะสั้นประมาณ 50-60 กิโลเมตร (กม.) ก่อน อาทิ พระนครศรีอยุธยา และฉะเชิงเทรา
รถไฟดีเซลราง KIHA 183 เป็นขบวนรถที่ไม่ต้องใช้หัวรถจักร มีเครื่องยนต์ในตัวแบ่งเป็น 4 ขบวน ขบวนละ 4 ตู้ อีก 1 ตู้เป็นรถสำรอง ใน 1 ขบวนมี 216 ที่นั่ง เป็นรถปรับอากาศ เบาะที่นั่งปรับเอนได้ มีห้องน้ำระบบปิด ทำความเร็วได้สูงสุด 100 กม.ต่อชั่วโมง(ชม.).
รถดีเซลรางลอตนี้ JR Hokkaido บริษัทเอกชนเดินรถของประเทศญี่ปุ่น ได้บริจาคให้กับ รฟท. ถือเป็นการรักษาความสัมพันธ์อันดีระหว่าง รฟท. และบริษัทในเครือ JR ที่มีมาอย่างยาวนาน และจะเกิดประโยชน์ต่อ รฟท. โดย รฟท. มีหนังสือตอบรับการบริจาคตั้งแต่วันที่ 7 ก.พ.60 แต่ติดปัญหาเรื่องการขนย้าย ทำให้ล่าช้ามาจนถึงปัจจุบัน การรับมอบตู้โดยสารระหว่าง รฟท. และ JR Hokkaido ครั้งนี้ ถือเป็นครั้งที่ 2 ครั้งแรกเคยส่งมาให้ประเทศไทยแล้ว 10 คันเมื่อปี 59
รถ 10 คันแรกเป็นรถโดยสารปรับอากาศ JR HOKKAIDO (ฮามานะสึ: Hamanasu) ประกอบด้วย รถ OHA ชนิด 48 ที่นั่ง และ 72 ที่นั่ง รวม 5 คัน และรถ SUHAFU ชนิด 64 ที่นั่ง 5 คัน รฟท.เตรียมประกวดราคาอิเล็กทรอนิกส์ (e-bidding) จ้างดัดแปลงปรับปรุงรถโดยสารปรับอากาศ JR HOKKAIDO 10 คัน วงเงิน 104 ล้านบาท โดยพัฒนาเป็นรถไฟเพื่อการท่องเที่ยว สำหรับให้บริการประชาชน และนักท่องเที่ยวต่างชาติ คาดว่าจะประกาศเงื่อนไข (ทีโออาร์) จัดซื้อจัดจ้างฯ ได้ประมาณเดือน ก.พ.65 เปิดประมูลในเดือน มี.ค.65 และลงนามสัญญากับผู้ชนะประมูลประมาณเดือน พ.ค.65 จากนั้นในเดือน มิ.ย. ผู้รับจ้างจะเริ่มดัดแปลง ปรับปรุงรถให้แล้วเสร็จ และส่งมอบชุดแรก 5 คันให้ รฟท. ประมาณเดือน ม.ค.66
ในการดัดแปลงผู้รับจ้างต้องดำเนินงาน 7 ส่วนคือ
- งานโครงสร้างตัวรถ
- งานทำสีภายใน ภายนอก( ทั้งคัน)
- งานตกแต่งภายใน งานติดตั้งอุปกรณ์อำนวยความสะดวก
- งานระบบไฟฟ้าต้นกำลัง และไฟฟ้าแสงสว่าง
- งานดัดแปลงห้องน้ำ (ระบบปิด)
- งานปรับปรุงด้านวิศวกรรม
- งานปรับปรุงระบบเครื่องปรับอากาศ
แต่ละขบวนจะมีสีสัน เอกลักษณ์ และลักษณะที่แตกต่างกันออกไปตามเส้นทางที่ให้บริการ รฟท. ร่วมกับศูนย์สร้างสรรค์งานออกแบบ (TCDC) ออกแบบเสร็จเรียบร้อยแล้ว จะช่วยสร้างความประทับใจ และสร้างบรรยากาศที่ไม่จำเจให้ผู้โดยสารได้ เบื้องต้น รฟท. มีแผนนำรถ JR HOKKAIDO 5 คันแรกที่ดัดแปลง และปรับปรุงสภาพแล้วเสร็จ ให้บริการสำหรับการท่องเที่ยวใน 2 เส้นทาง ได้แก่ เส้นทางเชียงใหม่-ลำปาง และเส้นทาง กรุงเทพฯ-น้ำตก
สำหรับสาเหตุที่การปรับปรุงล่าช้าเนื่องจากได้รับมอบรถมาตั้งแต่ปี 59 จนกลายเป็นอีกกระแสดราม่าในโซเชียล…... รฟท.ชี้แจงว่า ตั้งแต่รับมอบรถมาปลายปี 59 ได้ตรวจสอบสภาพรถ จากนั้นได้ร่วมกับ TCDC ออกแบบ ใช้เวลาประมาณ 1 ปี เมื่อแล้วเสร็จได้เริ่มเข้าสู่กระบวนการจัดทำร่างทีโออาร์ใช้เวลาอีก 3-4 เดือน ก่อนเข้าสู่ขั้นตอนเผยแพร่ประกาศจัดซื้อจัดจ้าง ในขั้นตอนนี้มีการวิจารณ์ถึง 5 รอบใหญ่ ช่วงระยะเวลาเกือบ 3 ปี เมื่อวิจารณ์ก็ต้องปรับปรุงแก้ไขทีโออาร์และขึ้นวิจารณ์ใหม่ทุกครั้ง ตามระเบียบจะใช้เวลาประมาณ 4-5 เดือนในการแก้ไขและขออนุมัติขึ้นประกาศเผยแพร่ ทำให้การปรับปรุงรถเกิดความล่าช้า
————————————
คอลัมน์ มุมคนเมือง
โดย ทีมข่าวนวัตกรรมขนส่ง
