ถ้าหากพูดถึงยานพาหนะที่หลายคนคุ้ยเคยเป็นอย่างดีแล้ว นอกจากจะเป็นรถยนตร์ รถมอเตอร์ไซด์ เครื่องบินและสามล้อแล้ว อีกเรื่องยานพาหนะที่หลายคนต้องรู้จักตั้งแต่เด็กก็คือ “จักรยาน” นั่นเอง เพราะเป็นยานพาหนะเบื้องต้นที่หลายคนใช้ปั่นเพื่อออกกำลังกายรวมถึงประหยัดน้ำมันและไม่สร้างมลพิษด้วย แต่ใครจะรู้ว่าจักรยานก็เป็นวันสำคัญด้วยนะ เรามาทำความรู้จักกันให้มากขึ้นดีกว่า
เริ่มจากความหมายของ จักรยาน หมายถึง รถถีบ ยานพาหนะประเภทรถที่มีล้อ 2 ล้อ ล้อหนึ่งอยู่ข้างหน้าและอีกล้อหนึ่งอยู่ข้างหลัง มีโครงเหล็กเชื่อมล้อหน้ากับล้อหลัง มีคันบังคับด้วยมือติดตั้งอยู่บนล้อหน้า ขับเคลื่อนด้วยกำลังคนผู้ขี่ซึ่งใช้เท้าถีบบันไดรถให้วิ่ง เรียกว่าจักรยาน 2 ล้อ ถ้ามี 3 ล้อ เรียกว่า จักรยานสามล้อ จริงๆ การขี่จักรยานมีประโยชน์มากมาย อาทิ
- ช่วยให้นอนหลับสบายขึ้น การปั่นจักรยานตอนเช้าช่วยลดปัญหาการนอนไม่หลับ เพราะในตอนเช้าร่างกายจะรับแสงแดดตามเวลาที่ร่างกายควรได้รับ ระบบต่างๆ จะทำงานปกติและเป็นเวลา จึงทำให้เรานอนหลับสบายมากขึ้น
- พิทักษ์โลก พื้นที่ในการจอดรถยนต์หนึ่งคัน สามารถใช้จอดจักรยานได้กว่า 20 คัน อีกทั้งในการผลิตจักรยานหนึ่งคันน้อยกว่ากำลังการผลิตรถยนต์ถึงห้าเท่าจึงทำให้ลดมลพิษในการผลิต
- ลดความอ้วน ช่วยเพิ่มอัตราการเผาผลาญไขมันส่วนเกินในร่างกาย แต่เราจะเรียกว่า “After Burner” ซึ่งเป็นการเผาผลาญหลังจากการปั่นจักรยานเสร็จแล้วประมาณ 2-3 ชั่วโมง ซึ่งเหล่านักปั่นจะใช้การออกแรงปั่นเร็วและช้าสลับกันเพื่อให้เกิดการเผาผลาญได้ดี
- สร้างมิตรภาพที่ดี เพราะสามารถชวนกันมาปั่นจักรยาน เพิ่มความสุขในการปั่นมากขึ้นและสามารถแลกเปลี่ยนความรู้กันในเรื่องการปั่นจักรยานและอุปกรณ์ที่เหมาะสมในการปั่น
- ประหยัดค่าใช้จ่าย ช่วยให้ลดค่าใช่จ่ายการเดินทางได้เพราะการเดินทางในแต่ละวันต้องเสียค่าใช้จ่ายไม่ว่าจะเป็นการนั่งรถโดยสารหรือการเติมน้ำมันรถยนต์ส่วนตัว
6. สุขภาพดี การปั่นจักรยานเป็นเหมือนการออกกำลังกายทำให้สุขภาพดีขึ้นเพราะการปั่นช่วยพัฒนาระบบเลือดและระบบการหายใจ
ทั้งนี้ เมื่อเรารู้จักขี่จักรยานแล้วก็ต้องรู้จักการดูแลรักษาส่วนต่างๆ ของจักรยานด้วย เพื่อยืดอายุการใช้งานให้กับจักรยานอยู่กับเราให้นานที่สุด
- การล้างทำความสะอาดจักรยาน
หากเราไปลุยมาในช่วงฝนตก สภาพรถกลับมาแบบเปียกปอน เราควรล้างทำความสะอาดรถทันทีไม่ควรปล่อยทิ้งไว้ในสภาพเลอะเทอะ หลังจากล้างทำความสะอาดด้วยน้ำเปล่า หรือแชมพูล้างรถแล้ว ควรเช็ดให้แห้งสนิท ตำแหน่งที่มีการเคลื่อนไหว เช่น ถ้วยคอ กะโหลก ล้อและดุม ต้องเช็ดให้แห้งรวมถึงชุดเบรกและซิฟเตอร์ก็ต้องให้แห้ง หากเราแค่ปั่นในช่วงเวลาปกติไม่เกิดเหตุการณ์ฝนตกหรือไปลุยมาเลอะเทอะ การใช้ผ้าชุบน้ำหมาด ๆ เช็ดก็เพียงพอแล้ว เมื่อเกียร์และตีนผีสกปรก การทำความสะอาดใช้น้ำยาล้างเครื่องยนต์ช่วยขจัดคราบน้ำมันจาระบีเหนียว ๆ ดำ ๆ ให้ออกไปจนหมดแล้วเช็ดให้สะอาด จากนั้นหยอดน้ำมันหล่อลื่นจักรยานตาม ทุกครั้งที่มีการทำความสะอาดต้องหยอดน้ำมันหล่อลื่นใหม่ทุกครั้ง
– การดูแลรักษาระบบเบรก
เบรกของจักรยานมีหลายแบบ ขึ้นอยู่กับการใช้งานและลักษณะของตัวจักรยานเป็นสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นเบรกแบบก้ามปู เบรกผีเสื้อหรือระบบดิสก์เบรกที่กำลังเป็นที่นิยม ซึ่งมีความจำเป็นต้องได้รับการดูแลรักษา เนื่องจากระบบห้ามล้อเป็นอุปกรณ์ช่วยลดอุบัติเหตุได้พอสมควร ควรตรวจเช็คยางเบรก ดูความสึกหรอ หากใช้มานานจนยากเบรกสึก ควรหามาเปลี่ยนใหม่ได้เลย ตรวจสอบเบรกมือยังใช้งานได้ทั้งสองข้างแบบเท่า ๆ กันหรือไม่ หากต้องกดเบรกลึกมากกว่าปกติกว่าเบรกจะทำงาน ให้รีบปรับความตึงของสายเบรกทันที
- การดูแลรักษาโซ่
โซ่คืออุปกรณ์ที่สำคัญในระดับต้น ๆ ของการปั่นจักรยาน หากโซ่เกิดขาดกลางคัน รับรองต้องหิ้วรถกลับบ้านแน่นอน ๆ ควรตรวจเซ็คว่า โซ่อยู่ในสภาพที่ปกติหรือไม่ ทำความสะอาดโซ่ที่มีคราบน้ำมันดำ ๆ ด้วยสเปรย์ทำความสะอาดห้องเครื่องยนต์ โซ่หากสกปรกเพียงเล็กน้อยก็ส่งผลต่อการปั่นทันที ล้อและยางเป็นอุปกรณ์ที่ต้องดูแลอย่างสม่ำเสมอ ล้อและยางเป็นส่วนที่ต้องสัมผัสกับผิวถนนอยู่ตลอดเวลาควรหมั่นตรวจสอบ ว่าล้อยึดติดกับขาตะเกียบแน่นดีหรือป่าว ดุมปลดเร็วมีการคลายตัวหรือไม่ ล้อต้องตั้งตรงและไม่ถูกับยางเบรก เป็นต้น
นอกจากนี้ วันออกไปขี่จักรยานกันเถอะ (Go For a Ride Day) ได้ถูกกำหนดให้ตรงกับวันที่ 22 พฤศจิกายนของทุกปี ซึ่งไม่เพียงแต่เป็นการเชิญชวนให้ขี่จักรยานกันเท่านั้น แต่ยังเพื่อเป็นวาระพิเศษที่เราจะมาคว้าจักรยาน หรือ จักรยานยนต์ หรือกระทั่งม้าคู่ใจออกไปขี่ท้าความเร็วให้ความเครียดหาย ความทุกข์คลายไปอย่างน้อยก็ชั่วขณะหนึ่งได้อีกด้วยนั่นเอง
เรียกว่าเป็นอีกหนึ่งยานพาหนะใกล้ตัวที่มีประโยชน์มากมายเชียวล่ะ
