ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา หลายคนอาจได้ยินคำว่า “ภูมิแพ้อาหารแฝง” บ่อยขึ้น จากการที่มีบุคคลมีชื่อเสียงได้ทำการตรวจและรีวิวอย่างมากมาย แต่เชื่อหรือไม่ว่า.. หลายคนกลับเข้าใจผิดว่า “ภูมิแพ้อาหารแฝง” กับ “อาการแพ้อาหาร” นั้น คืออาการเดียวกัน ซึ่งที่จริงแล้วทั้งสองอาการมีความแตกต่างกัน
วันนี้ “Healthy Clean” จึงขอพามาทำความเข้าใจความแตกต่างของสาเหตุและอาการ เพื่อเริ่มต้นดูแลสุขภาพอย่างเหมาะสมกัน
โดยเมื่อพูดถึง “การแพ้อาหาร” ส่วนใหญ่จะนึกถึงอาการมีผื่นคันขึ้นตามตัว หายใจไม่ออก บวมที่ใบหน้า คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเสีย อาการดังกล่าวนี้เรียกว่าการแพ้อาหารแบบเฉียบพลัน แต่ภูมิแพ้อาหารแฝง คือ อาการผิดปกติที่เกิดขึ้นในระบบย่อยอาหารหลังจากกินอาหารที่แพ้เข้าไป โดยอาการจะไม่รุนแรงเหมือนเวลาแพ้อาหารที่เกิดขึ้นฉับพลัน แต่จะสร้างความรำคาญให้กับคนที่มีอาการ ซึ่งทั้งสองอาการมีความแตกต่างกัน
“อาการแพ้อาหาร” เกิดจากสิ่งที่รับประทานเข้าไปได้ไปกระตุ้นระบบภูมิต้านทานชนิด IgE ให้ทำงานเกินกว่าปกติ ทำให้ร่างกายเข้าใจว่าสิ่งที่รับประทานเข้าไปเป็นอันตรายต่อร่างกาย จึงแสดงอาการแพ้เกิดขึ้นอย่างเฉียบพลัน แม้ว่าจะรับประทานเพียงเล็กน้อยก็มีผลได้
ในขณะที่ “ภูมิแพ้อาหารแฝง” ร่างกายจะสร้างสารภูมิต้านทานชนิดอิมมูโนโกลบูลินจี (IgG) ทำปฏิกิริยากับอาหารที่แพ้ หากรับประทานในปริมาณเล็กน้อยก็อาจไม่ส่งผลกระทบอะไร โดยส่วนใหญ่ผู้มีอาการจึงมักไม่รู้ว่าตัวเองแพ้อาหารแฝงชนิดไหน นอกจากนี้ภูมิแพ้อาหารแฝงจะแสดงอาการช้ากว่าการแพ้อาหารทั่วไป อาจใช้เวลาถึง 48 ชั่วโมงกว่าจะแสดงอาการ โดยสารภูมิต้านทานชนิดชนิด IgG ที่ร่างกายสร้างขึ้นมานั้นจะค่อยๆ ทำลายเนื้อเยื่อ หรือไปรบกวนระบบภูมิต้านทานทั้งร่างกาย ทำให้แปรปรวนจนร่างกายเข้าใจผิดว่าเป็นสิ่งแปลกปลอม ด้วยเหตุนี้จึงทำให้ภูมิแพ้อาหารแฝงเป็นอาการผิดปกติที่แฝงอยู่ในชีวิตประจำวันโดยที่เราไม่รู้ตัว และเป็นเรื่องสำคัญที่จะต้องสังเกตอาการผิดปกติต่าง ๆ ของตัวเอง
สำหรับอาการของภูมิแพ้อาหารแฝง ได้แก่ ท้องอืด หรือมีอาการเหมือนกรดไหลย้อน ท้องผูกสลับกับท้องเสีย ปวดท้อง ปวดไมเกรนเรื้อรัง หรือปวดหัว ไอ คลื่นไส้ มีน้ำมูก รู้สึกไม่สบาย ครั่นเนื้อครั่นตัว อ่อนเพลีย มีผื่นขึ้น เป็นลมพิษ
ทั้งนี้การตรวจหาภูมิแพ้อาหารแฝง สามารถทำได้โดยการตรวจจากเลือด วิธีนี้จะนำเลือดไปตรวจหาสารภูมิต้านทานชนิด อิมมูโนโกลบูลินจี (IgG) ต่อสารแปลกปลอม หรืออาหาร หากภูมิต้านทานตอบสนองต่อสารอาหารที่ทดสอบกว่า 200 ชนิด ก็อาจบอกได้ว่ามีภาวะแพ้อาหารแฝงชนิดใดบ้าง
หากเรารู้แล้วว่า.. อาการผิดปกติของร่างกายเรา มาจาก “ภูมิแพ้อาหารแฝง” หรือเกิดจาก “อาการแพ้อาหาร” กันแน่? และเมื่อเรารู้แล้ว ย่อมนำไปสู่การรักษาและดูแตัวเองอย่างเหมาะสม เพื่อสุขภาพที่ดีได้ไม่ยากอย่างแน่นอน..
………………………………………….
คอลัมน์ : Healthy Clean
โดย “พรรณรวี พิศาภาคย์”
