ปัจจุบัน วัดตุง คาลัต มีบรรยากาศที่เงียบสงัด ส่วนพื้นที่เชิงเขาโดยรอบกลายเป็นสนามรบ และผู้ศรัทธาส่วนใหญ่ถูกห้ามไม่ให้ผ่านเข้าไป เนื่องจากจุดตรวจ และการต่อสู้ระหว่างทุกฝ่ายที่มีส่วนเกี่ยวข้องในความขัดแย้ง

เมียนมาตกอยู่ในความวุ่นวายมากตั้งแต่ปี 2564 เมื่อกองทัพเมียนมา ก่อรัฐประหารโค่นล้มรัฐบาลของ นางออง ซาน ซูจี ซึ่งยุติการทดลองระบอบประชาธิปไตยที่ดำเนินมานาน 10 ปี และจุดชนวนให้เกิดการประท้วงทั่วประเทศ

นอกจากนี้ การปรามปรามของรัฐบาลทหาร ยังทำให้เกิดการสู้รบกับกองกำลังชาติพันธุ์ในพื้นที่ชายแดนอีกครั้ง และส่งผลให้ชาวเมียนมาหลายพันคนเข้าร่วม “กองกำลังพิทักษ์ประชาชน” (พีดีเอฟ) ที่จัดตั้งขึ้นเพื่อต่อต้านรัฐบาลทหารเมียนมา

อนึ่ง ที่ราบรอบ ๆ ภูเขาโปปา เป็นที่อยู่อาศัยของ “ชาวพม่า” และพื้นที่ส่วนใหญ่ไม่ได้รับผลกระทบจากความขัดแย้งครั้งก่อนหน้าที่มีมานานหลายสิบปี ระหว่างกองทัพเมียนมา กับกองกำลังชาติพันธุ์ในป่าดงดิบและเนินเขาที่ห่างไกล แต่ในตอนนี้ ภูมิภาคซึ่งเคยเต็มไปด้วยพื้นที่เกษตรกรรม กลับกลายเป็นสมรภูมิของความขัดแย้ง

กลุ่มนักรบของพีดีเอฟ ใช้ทุ่นระเบิดประดิษฐ์เอง เพื่อซุ่มโจมตีขบวนทหาร ตลอดจนลอบสังหารเจ้าหน้าที่ท้องถิ่น ซึ่งถูกกล่าวหาว่าทำงานร่วมกับรัฐบาลทหาร ที่ถูกกล่าวหาอีกทอดว่า ติดอาวุธและฝึกกองกำลังพลเรือน รวมถึงทำลายหมู่บ้าน และสังหารชาวบ้านที่ต้องสงสัยว่าสนับสนุนพีดีเอฟ

คู่กรณีทำสงคราม ต่างใช้ด่านตรวจตามถนนที่พวกเขาควบคุม เพื่อเรียกเก็บ “ภาษี” จากผู้ที่เดินทางผ่าน ซึ่งกลุ่มชาวบ้านที่อาศัยอยู่ในละแวกใกล้เคียง จะเตือนผู้ที่ผ่านทางมาให้หันหลังกลับ

เมื่อเดือน พ.ค. ที่ผ่านมา นักรบพีดีเอฟ สังหารประชาชนหลายสิบคน ในการบุกโจมตีหมู่บ้านแห่งหนึ่งที่สนับสนุนกองทัพเมียนมา ในอำเภอมยินจาน ตามรายงานของสื่อท้องถิ่น ซึ่งไม่กี่วันต่อมา เจ้าอาวาสที่มีชื่อเสียงของวัดแห่งหนึ่ง ทางตอนเหนือของเมืองมัณฑะเลย์ ถูกยิงมรณภาพที่ด่านตรวจ โดยในตอนแรก รัฐบาลทหารเมียนมากล่าวโทษนักรบพีดีเอฟ แต่ในเวลาต่อมา พวกเขายอมรับว่า ทหารของตนมีส่วนรับผิดชอบต่อเหตุการณ์ข้างต้น

ทั้งนี้ วัดตุง คาลัต ถูกสร้างขึ้นเพื่อเป็นเกียรติแก่พระนางโปปาแมด่อ หนึ่งในนัต หรือเทวดาผู้พิทักษ์หลายสิบองค์ ที่อยู่คู่กับศาสนาพุทธในเมียนมา ซึ่งกลุ่มผู้ศรัทธาเชื่อว่า พระนางมีพลังในการทำให้ความปรารถนาเป็นจริง

ยิ่งไปกว่านั้น ยังมีการกล่าวกันในกลุ่มชาวเมียนมา ว่ารูปปั้นของพระนางโปปาแมด่อรูปหนึ่ง มีลักษณะคล้ายคลึงกับซูจี อดีตผู้นำรัฐบาลพลเรือน และศัตรูตัวฉกาจที่สุดของกองทัพเมียนมาด้วย

ทุกวันนี้ บริเวณเชิงเขาของภูเขาโปปา ซึ่งเป็นฐานของวัดตุง คาลัต มีลูกค้าเพียงไม่กี่รายที่มาซื้อดอกไม้บูชา, ของเล่น หรือเสื้อยืดที่วางขายตามแผงลอย บางคนก็เลือกที่จะถวายหนังสติ๊กและแท่งไม้ เพื่อใช้ป้องกันฝูงลิงที่อาศัยอยู่บนภูเขาโปปา และป้องกันเงินบริจาคของผู้แสวงบุญ แต่ปัจจุบัน คนลักเล็กขโมยน้อยลดลง เพราะไม่ค่อยมีใครมาที่นี่แล้ว ส่วนพวกลิงก็ผอมลง และเริ่มก้าวร้าวมากขึ้น.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : AFP