“ขนมไทยโบราณ” นอกจากจะขึ้นชื่อเรื่องความหอมอร่อยแล้ว ยังพิถีพิถันในการผลิตทุกขั้นตอน ตั้งแต่เลือกใช้วัตถุดิบชั้นดีรังสรรค์ขนมมีความกลมกล่อมสวยงาม หอมกลิ่นอบรํ่าควันเทียน จัดเป็นงานศิลปะสูงค่าที่ทำให้อิ่มท้อง อิ่มตา อิ่มใจไปพร้อม ๆ กัน และยังแฝงไปด้วยความหมายอันเป็นสิริมงคล อาทิเช่น ขนมทองหยิบ, ทองหยอด, ฝอยทอง, เม็ดขนุน, ข้าวเหนียวมูนหน้าต่าง ๆ , ลูกชุบ, ขนมชั้น, ตะโก้ ฯลฯ เป็นขนมที่นิยมใช้ในงานพิธีมงคลต่าง ๆ หรือมอบเป็นของขวัญในโอกาสสำคัญแก่ผู้หลักผู้ใหญ่ที่เคารพแทนคำอวยพร วันนี้คอลัมน์ “ช่องทางทำกิน” ก็มีข้อมูล“ขนมทองหยิบ-ทองหยอด”มานำเสนอ…
ผู้ที่จะมาให้ข้อมูลเรื่องขนมชุดเครื่องในวันนี้ คือ อ้อม-สุดารันต์ พวงสุดรัก อายุ 36 ปี เจ้าของร้านแม่บุญรวมขนมไทย ซึ่งเล่าให้ฟังว่า เธอยังทำงานเป็นพนักงาน อบต.ลำพญา ขณะเดียวกันก็ทำขนมขายเป็นอาชีพเสริมหลังเลิกงาน และวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ เนื่องจากเธอสนใจและทำขนมไทยเป็นมาตั้งแต่เด็ก เพราะคุณแม่มีฝีมือและพรสวรรค์ในการทำขนมมักจะถูกเรียกตัวไปเป็นแม่ครัวขนมหวานตามงานมงคลต่าง ๆ เช่น งานแต่งงาน, งานบวช, งานขึ้นบ้านใหม่ และเทศกาลงานบุญต่าง ๆ มักจะพาเธอไปด้วยทุกครั้ง ทำให้ได้รู้ ได้เห็น ได้สัมผัส และได้ชิมขนมมงคลแทบทุกชนิด ต่อมาตลาดนํ้าลำพญาเปิดขายของ คุณแม่จึงมาเปิดร้านขายขนมไทยที่นี่ โดยมีเธอช่วยทำและช่วยขายมานานกว่าประมาณ 20 ปี “คุณแม่มีลูก 4 คน ทุกคนมีงานประจำทำกันหมดแล้ว พอท่านอายุมากขึ้นก็อยากวางมือให้ลูก ๆ รับช่วงทำต่อ เพราะเสียดายลูกค้านักท่องเที่ยวที่ตลาดนํ้าลำพญา รวมถึงลูกค้าขาประจำที่สั่งขนมไปใช้ในงานต่าง ๆ แต่ไม่มีใครเอา คุณแม่เลยยกร้านขนมให้เราไว้ทำเป็นอาชีพเสริม จากนั้นก็เริ่มฝึกทำขนมอย่างเต็มที่ ก็ใช้เวลานานกว่าทุกอย่างจะเข้าที่เข้าทาง โดยเอาสูตรดั้งเดิมคุณแม่มาปรับรูปลักษณ์และใส่หีบห่อให้ดูสวยงามน่ารับประทาน แต่รสชาติอร่อยเหมือนเดิม ตอนนี้ก็ช่วยกันทำช่วยกันขายกับแฟนสองคน คือ หลังเลิกจากงานก็มาทำขนมส่งตามออร์เดอร์ลูกค้าทุกวัน ส่วนวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ก็ไปขายที่ตลาดนํ้าลำพญา แต่ตอนนี้โควิดระบาด เราจึงทำขายตามออเดอร์”
อ้อม บอกว่า ร้านขนมไทยแม่บุญรวม ทำขนมสด-ใหม่ทุกวันเหมือนเดิม เมนูขนมที่ทำประจำ เช่น ขนมชุดเครื่องทอง เช่น ทองหยิบ, ทองหยอด, ฝอยทอง, เม็ดขนุน, ขนมชั้น, หม้อแกงถั่ว, ขนมตะโก้, เปียกปูน, ถั่วแปบ, ใส่ไส้, ลูกชุบ, ขนมกล้วย, ข้าวต้มมัด, ขนมต้ม, ข้าวเหนียวมูนหน้าต่าง ๆ และขนมไข่สอดไส้
อุปกรณ์ ที่ใช้ มี…เตาแก๊ส, กระทะทองเหลือง, หม้อสเตนเลส, ทัพพี, ถาด, กะละมัง, กระชอน, ผ้าขาวบาง, ตะกร้อตีไข่, ถ้วยตะไลเล็ก เครื่องไม้เครื่องมืออื่น ๆ หยิบยืมเอาจากในครัว
ขั้นตอนการทำ “ทองหยิบ-ทองหยอด”
“ทองหยิบ” ส่วนผสมมี..ไข่เป็ดสด 10 ฟอง, นํ้าตาลทราย 1 กก., ใบเตย 5 ใบ, และนํ้าสะอาด 800 กรัม เริ่มจากทำนํ้าเชื่อมก่อน นำนํ้าตาลทรายกับนํ้าตั้งไฟอ่อน ๆ ใส่ใบเตยลงไปเพื่อให้มีกลิ่นหอม พอเดือดนํ้าตาลละลาย ปิดไฟพักไว้ให้เย็นแล้วนำไปกรองด้วยผ้าขาวบาง เทนํ้าเชื่อมลงในกระทะทองเหลืองอีกครั้ง ใช้ไฟกลางพอนํ้าเชื่อมร้อน (แต่ไม่ให้เดือดพล่าน) ตักนํ้าเชื่อมส่วนหนึ่งไว้สำหรับแช่แผ่นไข่ ทำการแยกไข่ขาวไข่แดง ส่วนที่ใช้คือไข่แดง ตีไข่แดงให้ขึ้นฟู ใช้ช้อนตักไข่หยอดลงในนํ้าเชื่อม 1 ช้อนโต๊ะ (เวลาตักไข่หยอด ต้องให้นํ้าเชื่อมนิ่ง เพื่อไข่ที่หยอดจะได้ไม่แตก) ไข่ที่หยอดลงไปจะเป็นแผ่นเล็ก ๆ ด้านล่างสุกให้พลิกกลับด้านจนสุกทั่ว เสร็จแล้วตักแผ่นไข่ที่ได้มาแช่นํ้าเชื่อมไว้สักครู่ พอเย็นตักใส่ถาดใช้มือจับจีบหยิบใส่ถ้วยตะไล รอให้เย็นแล้วจึงแคะออก
“ทองหยอด” ส่วนผสมมี ไข่เป็ด 10 ฟอง, แป้งทองหยอด 1/4 ถ้วยตวง, นํ้าตาลทราย 1 กก., นํ้าลอยดอกมะลิ 600 กรัม ขั้นตอนการทำนํ้าเชื่อมและแยกไข่เหมือนกับการทำทองหยิบ เพียงแต่ต้องเคี่ยวนํ้าเชื่อมให้เข้มข้นกว่า จัดการตีไข่แดงให้เนื้อเนียน แล้วนำแป้งทองหยอดมาผสมลงไปคนให้เข้ากัน ใช้หางช้อนกินข้าวตักส่วนผสมไข่ แล้วใช้นิ้วชี้และนิ้วหัวแม่มือช่วยรูดแป้งลงที่ปลายช้อน สะบัดส่วนผสมไข่ลงในนํ้าเชื่อม พอสุกทองหยอดลอยขึ้น ตักใส่ในนํ้าเชื่อม
ราคาขายขนมไทย เจ้านี้ ทองหยิบ ดอกละ 5 บาท, ทองหยอด ขายกิโลละ 180 บาท
สนใจขนมจากภูมิปัญญาชาวบ้าน “ขนมไทยโบราณ” อยากจะซื้อหามาลองชิมดูว่าขนมเจ้านี้รสชาติอร่อยแตกต่างจากเจ้าอื่นยังไง ปกติร้านนี้จะขายประจำทุกวัน หยุดเสาร์-อาทิตย์ และวันหยุดนักขัตฤกษ์ ที่ตลาดนํ้าลำพญา อ.บางเลน จ.นครปฐม แต่ตอนนี้อยู่ในช่วงโควิดระบาดจึงทำส่งขายตามออเดอร์ ต้องการสั่งเป็นชุดของฝากของขวัญ หรือสั่งไปใช้เป็นขนมในพิธีงานมงคล และเทศกาลงานบุญต่าง ๆ ติดต่อ อ้อม-สุดารันต์ พวงสุดรัก เจ้าของกรณีศึกษา “ช่องทางทำกิน” รายนี้ได้ที่ โทร. 08-0329-4922 เพจ : ขนมไทยแม่บุญรวม line id : 0803294922 และนี่ก็เป็นอีกอาชีพที่ควรค่าอนุรักษ์์สืบทอดขนมไทยโบราณ.
เชาวลี ชุมขำ : เรื่อง