เคยทราบกันบ้างไหมว่า.. ในปัจจุบันมีผู้ป่วยภาวะหมอนรองกระดูกคอเสื่อมกดทับเส้นประสาทเพิ่มมากขึ้น ซึ่งมักพบได้บ่อยในผู้ป่วยที่มีอาการเริ่มต้นคือ ปวดต้นคอ ปวดคอร้าวลงแขน ชาแขนหรือชามือในรายที่มีการกดทับของเส้นประสาทมากอาจมีอาการ อ่อนแรงของมือ เช่น รู้สึกติดกระดุมไม่ถนัด เขียนหนังสือแล้วลายมือไม่เหมือนเดิม หรืออาการอ่อนแรงของขา ทำให้มีอาการเดินเซได้หรืออาการอ่อนแรงของขา ทำให้มีอาการเดินเซได้ หรือในบางรายอาจมีการขับถ่ายปัสสาวะอุจจาระที่ผิดปกติไป
วันนี้ Healthy Clean จึงขอพาไปพูดคุยกับ ผศ.นพ. ปิลันธน์ ใจปัญญา ศัลยแพทย์เฉพาะทางด้านกระดูกสันหลัง และการผ่าตัดกระดูกสันหลังแบบส่องกล้องศูนย์กล้ามเนื้อ กระดูกและข้อ โรงพยาบาลนวเวช ได้อธิบายวิธีสังเกตอาการ แนวทางการรักษาด้วยวิธีการผ่าตัดหมอนรองกระดูกคอผ่านกล้อง (Anterior Cervical Discectomy and Fusion) รวมทั้งข้อดีและความสี่ยงที่เกิดขึ้น สำหรับนำไปสังเกตตนเองและคนรอบข้าง หากมีอาการดังกล่าวจะได้เข้าสู่กระบวนการรักษาได้อย่างเหมาะสมและทันท่วงที
สาเหตุส่วนใหญ่มักเกิดจาก…
-หมอนรองกระดูกคอเคลื่อนกดทับเส้นประสาท
-กระดูกคอเสื่อมกดทับเส้นประสาท
-หินปูนเกาะเส้นเอ็นหลังกระดูกคอ เป็นต้น
การรักษาเบื้องต้น มักเริ่มด้วยการทานยาและการทำกายภาพบำบัด แต่หากอาการปวดหรือชาของคุณ ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยาและกายภาพบำบัด หรือมีการทำงานของระบบประสาทที่ผิดปกติ
การรักษาด้วยการผ่าตัดหมอนรองกระดูกคอผ่านกล้อง หรือ Anterior Cervical Discectomy and Fusion หรือ ACDFอาจช่วยให้อาการของคุณดีขึ้น และกลับไปมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นได้
การผ่าตัด ACDF เหมาะสำหรับใครบ้าง?
-ผู้ป่วยที่มีอาการปวดคอหรือชาแขนที่เกิดจากหมอนรองกระดูกหรือกระดูกคอเสื่อมกดทับเส้นประสาท และอาการไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยา/การทำกาพภาพบำบัด
-มีการกดทับของไขสันหลังและเส้นประสาทมากจนมีความผิดปกติของระบบประสาทรุนแรง หรือผลเอกเรย์คอมพิมเตอร์พบโพรงประสาทส่วนคอตีบแคบ ที่แพทย์ประเมินแล้วว่าควรรักษาโดยการผ่าตัด และไม่ควรรอผลการรักษาด้วยการกินยา/ทำกายภาพ
-หมอนรองกระดูกคอเคลื่อนกดทับเส้นประสาท
-หมอนรองกระดูกคอเสื่อม
-กระดูกคอเสื่อมกดทับเส้นประสาท
-โพรงประสาทส่วนคอตีบแคบ
การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด
โดยปกติก่อนที่ผู้ป่วยจะเข้ารับการผ่าตัดบริเวณกระดูกสันหลังส่วนคอหรือส่วนอื่นๆ ผู้ป่วยจะได้รับการประเมินความพร้อมสำหรับการผ่าตัดโดย อายุรแพทย์ และ/หรือ วิสัญญีแพทย์ ซึ่งจะประเมินความเสี่ยงในการเกิดภาวะแทรกซ้อนทางระบบหัวใจและหลอดเลือด และจะทำการให้ยาต่าง ๆ เพื่อเตรียมร่างกายให้มีความพร้อมสำหรับการผ่าตัด
-งดยาที่มีผลต่อการแข็งตัวของเลือด เช่น ยาต้านเกร็ดเลือด ยาต้านการแข็งตัวของเลือด เช่น Aspirin, Plavix และ Warfarin เป็นต้น
-งดอาหารเสริม เช่น สมุนไพร เมล็ดแปะก๊วย โสม น้ำมันตับปลา ยาลูกกลอน อย่างน้อย 7 วันก่อนผ่าตัด
-งดสูบบุหรี่ และ งดการดื่มแอลกอฮอล์ อย่างน้อย 2 สัปดาห์ ก่อนวันผ่าตัด
-ทำการงดน้ำและอาหาร 8 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด เพื่อลดโอกาสเกิดการสำลักอาหารระหว่างดมยาสลบ
-พักผ่อนให้เพียงพอ ทำจิตใจให้ปลอดโปร่งก่อนการผ่าตัด
การผ่าตัด ACDF ประกอบด้วย 2 ขั้นตอนหลัก
1.การผ่าตัดนำหมอนรองกระดูกออก (Discectomy) – ผู้ป่วยที่มีข้อบ่งชี้ในการผ่าตัด ACDF มักมีหมอนรองกระดูกสันหลังส่วนคอที่เสื่อมหรือบาดเจ็บ และเคลื่อนไปกดทับเส้นประสาท ในการผ่าตัด ACDF ศัลยแพทย์จะทำการผ่าตัดนำหมอนรองกระดูกคอที่ผิดปกติออก เพื่อลดการกดทับเส้นประสาท และ สร้างพื้นที่สำหรับการใส่อุปกรณ์ทดแทนหมอนรองกระดูก
2.การใส่อุปกรณ์ทดแทนหมอนรองกระดูกเพื่อเชื่อมข้อต่อ (Fusion) – หลังจากที่นำหมอนรองกระดูกที่มีปัญหาออกไปแล้ว ศัลยแพทย์จะทำการใส่อุปกรณ์ทดแทนหมอนรองกระดูก หรือทำการปลูกถ่ายกระดูกเพื่อกระตุ้นให้เกิดการเชื่อมติดกันของกระดูกคอ นอกจากนี้กระดูกคอส่วนที่มีปัญหามักจะมีความหลวมของข้อต่อ เมื่อผู้ป่วยมีการขยับคอและศีรษะ จะทำให้กระดูกไปกระแทกกับเส้นประสาทและทำให้เกิดอาการผิดปกติต่าง ๆ ได้ ในบางรายจึงมีความจำเป็นต้องใช้อุปกรณ์ เพื่อเสริมความมั่นคงของข้อต่อ เช่น สกรู หรือ แผ่นโลหะ เป็นต้น
ข้อดีของการผ่าตัด ACDF
-ลดการกดทับของเส้นประสาทและไขสันหลัง และเสริมความมั่นคงของกระดูกคอ
-แผลผ่าตัดมีขนาดเล็กประมาณ 3-5 ซม.
-อัตราเสียเลือดน้อย
-มีการตัดทำลายกล้ามเนื้อคอน้อย
-ฟื้นตัวไว นอนโรงพยาบาลไม่นาน ลดภาระค่าใช้จ่ายระหว่างพักฟื้น
ระยะเวลาการผ่าตัด
ระยะเวลาการผ่าตัดขึ้นอยู่กับจำนวนข้อต่อกระดูกที่ต้องทำการผ่าตัด การผ่าตัดกระดูกคอ 1 ข้อ จะใช้ระยะเวลาประมาณ 2-3 ชั่วโมง จำนวนข้อถัด ๆ ไป จะใช้ระยะเวลาการผ่าตัดเพิ่มขึ้นข้อละประมาณ 1 ชั่วโมง
ความเสี่ยงของการผ่าตัด ACDF
การรักษาด้วยการผ่าตัดมีความเสี่ยงโดยทั่วไป ได้แก่ ความเสี่ยงจากการดมยาสลบซึ่งเป็นความเสี่ยงที่สามารถควบคุมได้ ขึ้นกับชนิดการผ่าตัด อัตราการเสียเลือด อายุ และ โรคประจำตัวของผู้ป่วย โดยก่อนการผ่าตัดจะต้องมีการตรวจประเมินร่างกายอย่างละเอียดโดย วิสัญญีแพทย์ และ อายุรแพทย์
สำหรับความเสี่ยงของการผ่าตัดกระดูกสันหลังที่หลายคนกังวล ได้แก่
-การบาดเจ็บต่อเส้นเลือดหรือเส้นประสาท และก่อให้เกิดความทุพพลภาพหลังผ่าตัด ความเสี่ยงเหล่านี้สามารถเกิดขึ้นได้ แต่อัตราเกิดน้อยกว่า 3 % และส่วนใหญ่มีอาการเพียงชั่วคราวและสามารถหายเองได้มีส่วนน้อยมากที่เกิดความผิดปกติแบบถาวร ซึ่งความเสี่ยงเหล่านี้สามารถควบคุมได้ด้วยประสบการณ์และความชำนาญการในการผ่าตัด และการรักษาผู้ป่วยของแพทย์เฉพาะทาง
-ภาวะแทรกซ้อนที่จำเพาะต่อการผ่าตัด ACDF ที่อาจเกิดขึ้นได้ ได้แก่ เสียงแหบ เสียงเปลี่ยน กลืนติด กลืนเจ็บ เป็นต้น แต่อาการมักดีขึ้นตามลำดับหลังการผ่าตัด
จากอาการเหล่านี้ที่กล่าวมาข้างต้นเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงภาวะเส้นประสาทและไขสันหลังส่วนคอถูกกดทับคนไข้ ซึ่งสาเหตุส่วนใหญ่มักเกิดจาก หมอนรองกระดูกคอเคลื่อนกดทับเส้นประสาท กระดูกคอเสื่อมกดทับเส้นประสาท หินปูนเกาะเส้นเอ็นหลังกระดูกคอ เป็นต้น..
………………………………………
คอลัมน์ : Healthy Clean
โดย “พรรณรวี พิศาภาคย์”
อ่านบทความทั้งหมดที่นี่…
