งาน “เซรามิก” ยังเป็นชิ้นงานที่สามารถสร้างรายได้ให้กับผู้ที่ทำได้ดีขอแค่มีไอเดียออกแบบและผลิตสินค้าให้ออกมามีจุดเด่นสร้างความแตกต่างให้กับสินค้าก็จะสามารถมัดใจลูกค้าได้ อย่างชิ้นงานเซรามิกของแบรนด์ “โมทนา เซรามิก” ที่ออกแบบชิ้นงานเซรามิกแบบมีคาแรกเตอร์มีลวดลายและสีเคลือบที่มีเอกลักษณ์ในแบบเครื่องสังคโลก ที่เป็นภูมิปัญญาและรากเหง้าทางวัฒนธรรมของจังหวัดสุโขทัย…ซึ่งวันนี้ คอลัมน์ “ช่องทางทำกิน” มีข้อมูลนำมาให้พิจารณา
อู๊ด–เฉลิมเกียรติ บุญคง และ ไก่–อณุรักษ์ บุญคง ผู้ที่สร้างสรรค์ชิ้นงานเซรามิกขาย ภายใต้แบรนด์ “โมทนา เซรามิก” เล่าว่า…ที่จริงเป็นคนจังหวัดสุโขทัย แต่ก่อนที่จะมาทำชิ้นงานเซรามิกนั้นทำงานด้านระเบิดหินอยู่ที่แถบจังหวัดทางภาคเหนือ จนกระทั่งมีลูก ซึ่งลูกสาวนั้นมีอาการภูมิแพ้ฝุ่น โดยหมอที่รักษาก็บอกว่าหากยังอยู่ในสภาพแวดล้อมที่มีแต่ฝุ่นหินแบบนี้ก็ไม่มีทางหายขาด เราทั้งคู่ก็เลยตัดสินใจเลิกอาชีพระเบิดหินแล้วกลับมาอยู่บ้านที่สุโขทัย หลังจากที่กลับมาอยู่บ้านก็เริ่มมองหาอาชีพทำเพื่อหารายได้ ในที่สุดก็มาลงตัวที่การทำเครื่องเคลือบดินเผา ชิ้นงานเซรามิก จึงเริ่มศึกษาเรียนรู้ขั้นตอนการทำตั้งแต่การทำดิน ปั้น เขียนลาย เคลือบ และเผาที่จังหวัดลำปาง
หลังจากนั้นก็มาทดลองฝึกหัดทำจนเกิดความชำนาญ จึงตัดสินใจขายรถบรรทุกที่เคยใช้งานจากอาชีพระเบิดหินแล้วนำเงินมาลงทุนทำงานเซรามิกขายจริงจัง ตอนเริ่มแรกนั้นมีความตั้งใจที่จะทำแต่ก็ยังไม่รู้ว่าจะไปขายให้ใคร ซึ่งก็เป็นเรื่องโชคดีมีผู้อำนวยการจากกรมส่งเสริมการส่งออกในตอนนั้นเขานั่งรถผ่านมาทางบ้านเราที่ทำเซรามิกพอดี เขาเห็นปล่องไฟจากเตาเผาชิ้นงาน เขาก็เลยแวะเข้ามาดูพอเห็นผลงานของเรา เขาก็ชวนให้ไปออกบูธงานเมดอินไทยแลนด์ ทำให้ชิ้นงานของโมทนาเป็นที่รู้จักและมีออร์เดอร์สั่งเข้ามาเรื่อย ๆ มากขึ้น
”เครื่องเคลือบดินเผาของโมทนายังคงรักษาภูมิปัญญาและรากเหง้าทางวัฒนธรรมของเมืองสุโขทัยไปพร้อมกัน โดยมีการนำลวดลายรูปแบบของเครื่องสังคโลกใส่ลงไปในชิ้นงาน ดึงส่วนสำคัญของเครื่องสังคโลกมาใช้แต่ไม่ทั้งหมด แต่ยังคงรากเหง้าของวัฒนธรรมเดิมไว้ อาจจะมีตัดและเติมแต่งบ้าง เพื่อเป็นการสร้างงานใหม่ทำให้ชิ้นงานมีความร่วมสมัยมากขึ้น เป็นการนำภูมิปัญญาดั้งเดิมมาผสมผสาน ทำให้ชิ้นงานเป็นตัวตนของเราเอง…ซึ่งชิ้นงานทุกชิ้นเราเน้นในเรื่องของคุณภาพ วัสดุที่ใช้เป็นฟู้ดเกรด ชิ้นงานทุกชิ้นสามารถนำไปใช้งานได้จริง ที่สำคัญชิ้นงานของเราทุกชิ้นเป็นงานแฮนด์เมด ทำมือทุกขั้นตอนการผลิต ทำให้ชิ้นงานที่ทำออกมาแต่ละชิ้นจะไม่เหมือนกัน ทำให้ลูกค้ามั่นใจได้ว่าเป็นชิ้นงานที่มีชิ้นเดียวในโลก” เจ้าของชิ้นงานกล่าว
ทุนเบื้องต้น สำหรับทำงานเซรามิกอยู่ที่ประมาณ 100,000 บาท ส่วนใหญ่จะเป็นค่าเครื่องมืออุปกรณ์และวัตถุดิบที่จำเป็น ทุนวัสดุ อยู่ที่ประมาณ 60-70% จากราคา ซึ่งราคาขายมีตั้งแต่หลัก 10-10,000 บาทขึ้นไป ซึ่งราคาขายขึ้นอยู่กับรูปแบบประเภทและขนาดของชิ้นงาน รวมถึงความยากง่ายของชิ้นงาน…สินค้างานเซรามิกของ โมทนาเซรามิก มีหลากหลาย อาทิ ประเภท เครื่องใช้ เช่น ถ้วย จาน ชาม แจกัน ของตกแต่งบ้าน รวมไปถึงของที่ระลึกชิ้นเล็ก ๆ และสินค้าที่ผลิตตามออร์เดอร์
วัสดุอุปกรณ์ ที่จำเป็น ประกอบด้วย ดิน, เตาเผาเซรามิก, นํ้าเคลือบ, สีใต้เคลือบ, แท่นหมุน, กระดานรองปั้น, เหล็กคีบ, พู่กัน, จานสี เป็นต้น
ขั้นตอนการทำ…ชิ้นงานเซรามิก
เริ่มจากการออกแบบรูปทรงตามที่ต้องการก่อน พอได้แบบที่ต้องการก็นำดินปั้นมาทำการนวดก่อน จากนั้นก็ทำการปั้นขึ้นรูปตามแบบ หลังจากปั้นขึ้นรูปและตกแต่งเรียบร้อยดีแล้วก็นำไปตากให้ดินแห้ง พอชิ้นงานแห้งสนิทดีแล้วก็นำไปเข้าเตาเพื่อทำการเผารอบแรก หรือที่เรียกว่า เผาบิสกิต (Biscuit) เป็นการเผาที่อุณหภูมิประมาณ 800 องศาเซลเซียส ใช้เวลาในการเผารอบแรกประมาณ 8-9 ชั่วโมง เสร็จแล้วก็ปล่อยทิ้งไว้ในเตาให้ชิ้นงานเย็นตัวลง
หลังจากที่ชิ้นงานที่เผารอบแรกเย็นตัวแล้วก็นำออกมาทำการวาดลวดลายตามที่ต้องการลงไปบนชิ้นงาน โดยสีที่ใช้วาดลวดลายนั้นจะเรียกว่าสีใต้เคลือบ ส่วนใหญ่จะใช้เป็นสีดำเป็นสีเฉพาะที่ทนไฟและความร้อนที่สูง พอทำการลงลวดลายเสร็จเรียบร้อยแล้วก็นำชิ้นงานไปทำการเคลือบด้วยนํ้าเคลือบ หลังจากที่ทำการเคลือบเสร็จแล้วก็นำชิ้นงานไปเข้าเตาเผา และทำการเผารอบที่ 2 โดยอุณหภูมิในการเผาเคลือบจะใช้อุณหภูมิที่สูงกว่าการเผาครั้งแรก โดยจะใช้ความร้อนอยู่ที่ประมาณ 1,200-1,260 องศาเซลเซียส ใช้เวลาในการ
เผาประมาณ 15 ชั่วโมง เมื่อเผาเสร็จแล้วก็ทิ้งชิ้นงานไว้ในเตาอีก 2 คืน ถึงจะทำการเปิดเตาเผา เพราะหากเปิดเตาเร็วไปจะทำให้ชิ้นงานที่เผาเกิดความเสียหายแตกหัก เพียงเท่านี้ก็ได้ชิ้นงานตามที่ต้องการ
’สำหรับผู้ที่สนใจงานเซรามิกสามารถเรียนรู้และศึกษาขั้นตอนและวิธีการทำได้ไม่ยาก ซึ่งทางโมทนาเซรามิกเองก็มีการเวิร์กช็อป สอนการทำให้กับคนที่สนใจงานเซรามิกเข้ามาเรียนรู้ เมื่อมีทักษะการทำแล้วก็หมั่นฝึกหัดทำให้เกิดความชำนาญ ที่สำคัญคือ ต้องมีไอเดียความคิดสร้างสรรค์ที่จะทำชิ้นงานออกมาให้มีเอกลักษณ์โดดเด่นโดนใจลูกค้า“ เจ้าของงานเซรามิกรายนี้แนะนำ
สนใจชิ้นงาน “เซรามิก” ของ โมทนาเซรามิก ตั้งอยู่ที่ 9 หมู่ 12 ริมถนนทางลัดบ้านสวน-ศรีสำโรง ต.เกาะตาเลี้ยง อ.ศรีสำโรง จ.สุโขทัย ซึ่งหากต้องการชมผลงานหรือจะไปลงคอร์สเรียนการทำเซรามิกสามารถเข้าไปติดต่อสอบถามได้ทาง เฟซบุ๊ก : Mothana ceramic หรือทางอินสตาแกรม : Mothana Ceramic (@mothanaceramic.official) หรือทางโทรศัพท์ โทร. 09-4714-6145 …ซึ่งนี่ก็เป็นอีกหนึ่งรูปแบบชิ้นงานเซรามิก ที่มีไอเดียนำรูปแบบลวดลายของเครื่องสังคโลกเข้ามาผสมผสาน ทำให้สินค้ามีเอกลักษณ์ กลายเป็นชิ้นงานทำเงิน และใช้เป็น “ช่องทางทำกิน” ได้อย่างน่าสนใจ
บดินทร์ ศักดาเยี่ยงยงค์ : รายงาน
