สำนักงานสถิติแห่งชาติจัดทำรายงานเชิงวิเคราะห์สถานการณ์ผู้สูงอายุไทย ว่าจะเข้าสู่สังคมผู้สูงวัยโดยสมบูรณ์ในปีนี้ โดยประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไปมีมากกว่า 20% ของประชากรทั้งประเทศ และในปี 2583 จะก้าวสู่ผู้สูงอายุเต็มตัว โดยประชากรอายุ 60 ปีขึ้นไป จะสูงถึง 31.4% ของประชากรทั้งประเทศ (Superaged Society)
สำรวจภาวะสุขอนามัย อยู่คนเดียวราว 10% สูบบุหรี่ประจำ 11.4% ดื่มแอลกอฮอล์ประจำ 3% ออกกำลังกายประจำ 26.5% รับประทานผักผลไม้ทุกวัน 63.2% เจ็บป่วยเรื้อรัง โรคประจำตัว 63.2% วิตกกังวลซึมเศร้า 15.5% หากมองในภาพรวมที่เราเห็นกันทั่ว ๆ ไป ผู้สูงอายุมีอายุยืนขึ้นกว่าก่อนมาก แสดงว่าดูแลสุขภาพของตัวเองดีขึ้น อะไรควรทำ ไม่ควรทำ ลดความประมาทลงมาก
คนแก่ต้องระวังอะไรบ้าง เรื่องนี้เป็นเรื่องใหญ่ ถ้าประมาทพลาดหกล้มเมื่อไร จะเกิดผลเสียตามมามาก ถ้ากระดูกหักอาจเป็นแขนขาต้องมีคนมาช่วย เพิ่มค่าใช้จ่ายราว 3-4 เดือน จึงต้องระมัดระวังเรื่องการเดินให้ดี อาจใช้ไม้เท้าช่วยหากจำเป็น พื้นต่างระดับสำคัญมาก สายตาไม่ดีก็ต้องแก้ไขให้มองเห็นชัดด้วย ขึ้นลงบันได ก้าวขึ้นลงช้า ๆ บางบ้านเห็นทำเป็นรถนั่งขึ้นบันได ต้องเพิ่มค่าใช้จ่ายขึ้นอีก สรุปเรื่องหกล้มสำคัญมากอย่าให้เกิดขึ้นได้
คนแก่ต้องออกกำลังกาย ออกกำลังกายทุกวันช่วยให้เลือดลมไหลเวียนสะดวก กล้ามเนื้อ เอ็น ข้อ ได้ยืดหยุ่นเคลื่อนไหว ผู้ที่นั่ง ๆ นอน ๆ นานเข้าข้อจะติดแข็งยืดไม่ออก หลังจะงอ เดินไม่สะดวก ออกกำลังกายทุกวัน จะทำให้หิว กินอาหารเพิ่ม ร่างกายมีกากอาหารเพียงพอให้ได้ถ่ายออกทุกวัน ร่างกายจะสดชื่นไม่อึดอัด ถือเป็นกฎได้เลย อยากสุขภาพดีต้องออกกำลังกายทุกวัน
คนแก่ยุคใหม่ต้องรู้ว่าเป็นโรคอะไรบ้าง ดูเหมือนจะยาก แต่ไม่ยากถ้าเราสนใจ ตัวเราเราต้องรู้ว่าเป็นโรคอะไรบ้าง ยุคใหม่นี้ไม่มีการปิดบังกันหรอก โรคหนักโรคเบาเราจะได้รู้ จะอยู่ไปอีกนานแค่ไหนก็พอรู้ โดยเฉพาะโรคมะเร็ง จะได้เตรียมตัวเตรียมใจ ชีวิตถึงอย่างไรก็ต้องตาย ตายเร็วตายช้าเป็นอีกเรื่องหนึ่ง ชีวิตจึงต้องกล้า กล้าที่จะรู้ว่าตัวเราเป็นโรคอะไรบ้าง จะต้องกินยาอะไรบ้าง แพทย์จัดยามาให้ ถ้าเป็นไปได้ต้องจัดยากินเองให้ได้ อะไรสงสัยก็ถาม จัดยากินเองได้ จะเป็นชีวิตที่มีความสุขที่สุด ถือหลักว่า ไม่มีใครหรอกที่จะรักเราเท่าตัวเรารักชีวิตเราเองมากที่สุด
การดูแลร่างกายขั้นพื้นฐาน ใครที่ไปโรงพยาบาลยุคใหม่นี้ ก่อนพบแพทย์พยาบาลจะให้วัดชีพจร ความดันโลหิต ส่วนสูง น้ำหนัก ให้เรียบร้อยก่อนเสมอ คนไข้บางคนช่วยตัวเอง ทำเองได้หมด เพราะมาบ่อยจนรู้แล้วว่าจะต้องทำอย่างไร ความรู้เหล่านี้เราอาจนำมาใช้ที่บ้าน เครื่องวัดความดัน จับชีพจร มีวางขายมากมาย เราอาจซื้อมาและฝึกทำเองที่บ้าน ให้คนทำเป็นช่วยสอนให้ พอเป็นแล้ว เวลาเรามึนหัว เวียนหัว ลองวัดดู อีกหน่อยเราก็พอจะรู้เวลาเราไม่สบายเครื่องวัดจะบอกอย่างไร เป็นความรู้รอบตัวซึ่งสามารถฝึกและเรียนได้
คนแก่ยุคใหม่ต้องปรับตัวอยู่เสมอ โชคดีอยู่มาจนแก่ก็ต้องพึงรู้ว่า วันหนึ่งชีวิตก็ต้องเจ็บป่วยและตาย จะคิดจะทำอะไรก็รีบทำเสีย ชีวิตต้องเคลื่อนไหวด้วยการหางานทำ ทำโน่นทำนี่ เพื่อไม่ให้เป็นคนไข้ติดเตียง ลำบากและทรมานมาก ต้องพยายามช่วยเหลือตัวเองให้ได้มากที่สุด กำลังใจสำคัญที่สุด ความอดกลั้นต่อเรื่องของกินสำคัญมาก ของหวานในพวกที่เป็นเบาหวาน ของเค็มพวกโรคไต ของมัน ๆ ผู้ที่ไขมันสูง ทุกอย่างอยู่ที่ความอดกลั้นต่อสู้ทางใจเราทั้งสิ้น
คนแก่ยุคใหม่ที่ต้องการให้อายุยืนยาว ต้องปรับตัวช่วยตัวเองให้ได้มากที่สุด หมั่นดูแลตัวเองด้วยขั้นพื้นฐานที่พอจะทำได้ งดของรสจัด หวาน มัน เค็ม ให้มากที่สุด ออกกำลังกายทุกวัน อะไรที่เป็นขั้นพื้นฐานต้องฝึกทำเองให้ได้ ช่วยตัวเองให้ได้มากที่สุด ไม่ต้องหวังพึ่งใครโดยไม่จำเป็น หางานทำที่เป็นประโยชน์แก้เหงา แล้วเราจะอยู่กับโลกนี้ไปได้อีกด้วยความสบายใจ.
………………………..
นพ.สุวิทย์ เกียรติเสวี
