พอเข้าหน้าฝน โรคเจ้าถิ่นอย่าง “ไข้เลือดออก” ก็พุ่งขึ้นสูง ข้อมูลจากสำนักระบาดวิทยาตั้งแต่ 1 ม.ค.-เดือน ส.ค.พบผู้ติดเชื้อแล้วกว่า 5.5 พันราย เสียชีวิต 6 ราย

อย่างไรก็ตาม การที่ไข้เลือดออกระบาดเข้ามาซ้อนทับโรคโควิด–19 ที่ยังถือสัมปทานการระบาดทั่วประเทศไทย ติดเชื้อรายวันมากกว่า 1 หมื่นราย อัตราการเสียชีวิตอยู่ที่ 1% ทำให้เกิดข้อกังวลว่า 2 โรคนี้จะสร้างความลำบากทางสุขภาพให้กับคนไทยมากขึ้นหรือไม่

เรื่องนี้ รศ.(พิเศษ) นพ.ทวี โชติพิทยสุนนท์ นายกสมาคมโรคติดเชื้อในเด็กแห่งประเทศไทย ไขข้อข้องใจว่า ช่องทางการติดเชื้อ และก่อโรคของ “ไข้เลือดออก” กับ “โควิด” เป็นคนละเส้นทาง โดย ’ไข้เลือดออก“ มียุงเป็นพาหะ กัดและนำเชื้อเข้าทางผิวหนัง ไปยังระบบเลือด ส่วน ’โรคโควิด-19“ เป็นโรคระบบทางเดินหายใจ ติดเชื้อจากสารคัดหลั่ง ฉะนั้นต่างคนต่างเป็น ต่างคนต่างอยู่ ต่างก่อโรคในแบบของตัวเอง

“แต่ถ้า 1 คน เป็น 2 โรคนี้ พร้อมกันซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ แน่นอนว่าจะทำให้ร่างกายคนเราได้รับผลกระทบมาก เคยมีเคสในเมืองไทย ที่รายงานเข้ามา แต่ต้องเข้าใจว่าทั้ง 2 โรค อย่างไข้เลือดออก 80% ไม่มีอาการ 10% มีอาการน้อย และมีอาการเยอะไม่ถึง 10% โควิดก็เหมือนกัน ส่วนใหญ่ไม่มีอาการ คนที่มีอาการ ต้องนอน รพ.นาน ๆ ส่วนใหญ่ก็จะเป็นคนเสี่ยงสูง มีโรคประจำตัว”

ทั้งนี้ ข้อแนะนำ ตั้งแต่สังเกตอาการ “โรคไข้เลือดออก” เป็นโรคของเด็ก โดยเฉพาะช่วงนี้เด็ก ๆ หยุดอยู่บ้าน เรียนออนไลน์กัน ซึ่งยุงที่ก่อโรคก็เป็น “ยุงลายบ้าน” ต้องระมัดระวังอย่าให้ยุงกัด เป็นไปได้ให้สวมเสื้อผ้าแขนยาว กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย ส่วนการป้องกันโควิดคือการเว้นระยะห่าง ล้างมือบ่อย ๆ หลีกเลี่ยงไปที่ชุมชนที่มีคนอยู่มาก

ส่วนอาการของไข้เลือดออกและโควิดถือว่าคล้ายกัน แต่ไม่ได้คล้ายกันเสียทีเดียว คือทั้ง 2 โรคจะทำให้มีไข้เหมือนกัน แต่โควิด จะเป็นลักษณะมีไข้ มีนํ้ามูก ไอ เจ็บคอ หรือเป็นกลุ่มอาการโรคระบบทางเดินหายใจ ส่วนไข้เลือดออกจะมีแต่อาการไข้ ซึม อาเจียน ตัวแดง หน้าแดง

ดังนั้น เมื่อมีความคล้ายกันอยู่อาจจะทำให้เกิดความสับสนระหว่างโรคบ้าง การกินยารักษาโรคจึงต้องระวัง เพราะ “โรคโควิด” นั้นจะมีการให้กินยาฟ้าทะลายโจรได้ แต่ยังไม่มีข้อมูลว่าฟ้าทะลายโจรจะมีผลกับไข้เลือดออกหรือไม่ ซึ่งโรค ไข้เลือดออกนั้นจะกังวลมาก ไม่ว่ายาอะไรก็ตามที่มีผลข้างเคียงต่อตับ จะทำให้เลือดออกไม่หยุด เพราะตับเป็นตัวสร้างการแข็งตัวของเลือด หากตับเสียไปการแข็งตัวของเลือดก็เสียไปด้วย หากเป็นไข้เลือดออกจะทำให้เลือดออกมากขึ้น ดังนั้นหากไม่แน่ใจให้ไปพบแพทย์

อย่างไรก็ตาม เบื้องต้นการกินยาช่วงนี้ อย่างฟ้าทะลายโจร ต้องระวัง 1. เด็กห้ามกิน 2. คนเป็นโรคตับห้ามกิน 3. ต้องกินแบบมีเหตุผล หากมีคนในบ้านเป็นโควิด แล้วตัวเองเริ่มรู้สึกไม่สบาย จะกินฟ้าทะลายโจรอันนี้ไม่ว่ากัน แต่หากในบ้านไม่มีใครป่วยโควิดเลย แล้วตัวเองมีไข้อย่างเดียวจะไปกินยาเลยไม่ได้ ต้องตรวจ เพราะไม่รู้ว่า ฟ้าทะลายโจรจะมีผลต่อไข้เลือดออกแค่ไหน

“การใช้ฟ้าทะลายโจร ต้องมีข้อบ่งใช้ในช่วงนี้ เช่น ตรวจ ATK แล้วผลเป็นบวก ไม่มีอาการกินได้ไม่ว่ากัน เพราะคนจะมี 2 โรคพร้อมกันมีน้อยมาก เราไม่ได้ห้ามกิน เพียงแต่ยังไม่มีข้อมูลเลยต้องระวังเอาไว้ก่อน สิ่งสำคัญหากไม่มั่นใจควรไปพบแพทย์เพื่อรับการวินิจฉัยรักษา ซึ่งแพทย์จะแยกได้ว่าอันไหนโควิด อันไหนไข้เลือดออก” รศ.(พิเศษ) นพ.ทวี กล่าวในตอนท้าย.

คอลัมน์ : คุณหมอขอบอก

เขียนโดย : อภิวรรณ เสาเวียง