“ประชาธิปไตยยืนหนึ่ง” นำเนื้อหาสาระจากวงเสวนา “คืน-งาน-คืน-คน-เปลี่ยนส่วย-เป็นภาษี-ธุรกิจดี-ไม่สีเทา” จัดโดย มูลนิธิเอ็มพาวเวอร์ (Empower Foundation) ที่ต้องการแลกเปลี่ยนปัญหาของพนักงานบริการกับนักการเมือง ซึ่งมีหลายมุมมอง และข้อเสนอน่าถกเถียงต่อ ท่ามกลางโลกที่เปิดกว้าง และพยายามขยับความเท่าเทียม ลดความเหลื่อมล้ำ บางอาชีพที่ต้องปกปิดแท้จริง ควรถูกปรับเปลี่ยนให้ดีขึ้นมากกว่าหรือไม่
เพราะ…ต้องยอมรับว่า การปกปิดซุกไว้ ไม่นำขึ้นระบบ “บนดิน” นำไปสู่ข้อครหาเป็นแหล่งตักตวงประโยชน์มิชอบ ดังนั้น ในโอกาสที่ประเทศไทยจะเปลี่ยนแปลงผ่านการเลือกตั้ง จะมีการปรับปรุง ผลักดันอย่างไรกับประเด็นนี้ หากพรรคการเมืองนั้น ๆ ได้เป็น…รัฐบาลถัดไป
แทนคุณ จิตต์อิสระ จากพรรคประชาธิปัตย์ เสนอว่า พรรคประชาธิปัตย์จะปลดล็อก พ.ร.บ.ป้องกันและปราบปรามการค้าประเวณี พ.ศ. 2539 ให้สำเร็จ เพื่อสลายอำนาจรัฐที่กดทับสิทธิมนุษยชน สนับสนุนสังคมสวัสดิการ ส่งเสริมสวัสดิภาพ เพิ่มทักษะในการประกอบอาชีพ Sex Worker
วรนัยน์ วาณิชกะ จากพรรคชาติพัฒนากล้า กล่าวว่า สังคมไทยจะก้าวหน้าไกลกว่านี้ การค้าประเวณีถือเป็นขนบธรรมเนียมแต่โบราณ แต่เพิ่งมาผิดกฎหมายเมื่อไม่กี่สิบปีก่อนโดยกลุ่มผู้นำ สิ่งที่เรียกร้องเป็นสิ่งที่ไม่มีวันเกิดขึ้น เพราะวัฒนธรรม ทัศนคติของกลุ่มผู้นำที่คิดว่า “ชายเป็นใหญ่” มองเป็นเรื่องผิดศีลธรรม อีกทั้งยังเป็นช่องทำรายได้มหาศาลให้กับเจ้าหน้าที่รัฐ
พร้อมกันนี้ ย้ำว่ากฎหมายทุกฉบับต้องอยู่บนสิทธิเสรีภาพและสิทธิมนุษยชน การจะแก้ปัญหาดังกล่าวได้ก็ด้วยการเปลี่ยนผู้นำประเทศ และได้เสียงในสภาผู้แทนราษฎรเกิน 250 เสียง เพื่อทำให้ทุกข้อเรียกร้องเป็นความจริง
กนก วงษ์ตระหง่าน จากพรรคชาติไทยพัฒนา มองว่า มนุษย์ทุกคนมีความเท่าเทียม ดังนั้น เป็นหน้าที่ของรัฐในการสนับสนุนให้ทุกคนพัฒนาศักยภาพให้ประสบผลสำเร็จ พนักงานบริการเกี่ยวข้องกับความยากจนและไม่เท่าเทียม เชื่อว่าการให้การศึกษาจะทำให้เกิดความมั่นคงในชีวิต ธุรกิจค้าประเวณีเกี่ยวข้องกับค้ามนุษย์ ทำงานจ่ายส่วยล่อซื้อ ทำงานแลกหนี้ ไม่มีสวัสดิการ ไม่มีหนทางต่อสู้ต้องยอมจำนน อยากให้มองว่าพนักงานบริการไม่ใช่คนร้าย แต่เป็นคนที่พยายามจะแสวงหาโอกาสให้ตนเอง จึงต้องให้โอกาสมีอาชีพ และหยุดการข่มเหงรังแก
นอกจากนี้ ระบุว่าการค้าประเวณีเกิดขึ้นจากความไม่เท่าเทียมทางเพศ จึงต้องการส่งเสริมให้เกิดความเท่าเทียมและสังคมที่ยอมรับความหลากหลาย สนับสนุนการศึกษา พัฒนาทักษะอาชีพกลับสู่สังคมปกติ ป้องกันไม่ให้บันทึกประวัติทางอาญาเนื่องมาจากค้าประเวณี
ชุมาพร แต่งเกลี้ยง จากพรรคสามัญชน กล่าวว่า ทัศนคติชายเป็นใหญ่ถือเป็นความรุนแรง พรรคสามัญชนมีกฎหมาย 2 ข้อที่ต้องการยกเลิก ได้แก่ ประมวลกฎหมายอาญามาตรา 301 และ พ.ร.บ.การค้าประเวณีฯ โดยการเลือกตั้งครั้งนี้ พรรคสามัญชนตั้งเป้า
ส่งผู้สมัคร ส.ส.บัญชีรายชื่อ 10 คน หนึ่งในนั้นจะต้องมาจากพนักงานบริการ
“พรรคสามัญชนจะผลักดันให้มีสหภาพแรงงาน Sex Worker การเยียวยา ยกเลิกความผิดทางอาญาสำหรับพนักงานบริการที่จับจาก พ.ร.บ.การค้าประเวณีฯ ส่งเสริมให้พนักงานบริการปลอดภัย ยกเลิกการตีตรา จะไม่มีคำว่า “ความมั่นคงและศีลธรรมอันดี” ในกฎหมายทุกฉบับ และแทนด้วยคำว่า Human rights หรือสิทธิมนุษยชน ภายใน 10 ปี”
รักษ์ชาติ วงศ์อธิชาติ จากพรรคเพื่อชาติ ชี้ว่า พรรคเพื่อชาติให้ความสำคัญกับความเท่าเทียมทางเพศมาโดยตลอด ทั้งอุปกรณ์ป้องกันโรคติดต่อทางเพศที่มีความหลากหลาย เพิ่มสัดส่วนถุงยางสตรี และแผ่นยางอนามัย สนับสนุนอุปกรณ์ให้ความสุขทางเพศที่หลากหลาย ยกเลิก พ.ร.บ.การค้าประเวณีฯ ผลักดันกฎหมายคุ้มครองผู้ค้าบริการ ที่สำคัญคือการแก้ไข และยกเลิกประมวลกฎหมายอาญามาตรา 287 ที่เป็นอุปสรรคสำคัญกับ Sex Creator
ธิดารัตน์ ยิ่งเจริญ จากพรรคไทยสร้างไทย กล่าวว่า “Sex work is work” พนักงานบริการเป็นอาชีพที่มีศักดิ์ศรี ควรได้รับสวัสดิการ สิทธิแรงงาน ความปลอดภัยที่เหมาะสม ต้องไม่ถูกเอารัดเอาเปรียบโดยผู้บังคับใช้กฎหมาย พร้อมยกตัวอย่างนโยบายของพรรคไทยสร้างไทย เช่น รัฐบาลดูแลคนตั้งแต่เกิดจนแก่ และบำนาญประชาชน 3,000 บาท
ธัญวัจน์ กมลวงศ์วัฒน์ จากพรรคก้าวไกล ย้ำชัด “Sex work is work” ประกาศว่า พ.ร.บ.การค้าประเวณีฯ ต้องหมดไป พนักงานบริการต้องได้รับสิทธิประกันสังคม ใช้สิทธิศาลแรงงานไต่สวนกรณีถูกเบี้ยวค่าตัวได้ด้วย.
