ชีวิตคนเราเมื่อถึงวาระเกษียณงานตามกำหนด หรือไม่ได้ทำงานอย่างที่เคยได้ทำมา เนื่องจากครบกำหนดของการทำงาน ก็จะต้องกลับมาอยู่บ้าน หรือหางานอื่นทำต่อถ้าสภาพร่างกายยังพอไหว ตราบใดยังมีแรงทำได้ก็ทำไป แต่พอถึงจุดหนึ่งที่ร่างกายรับไม่ได้ ถึงคราวจะต้องหยุดแล้วก็จำยอมต้องขอหยุดเองมาอยู่กับบ้าน ด้วยหมดสมรรถภาพแล้ว ด้วยปวดเมื่อยตามข้อ ปวดหลัง ปวดหัว เวียนหัว สารพัดโรครุมล้อมเข้ามา เป็นไปตามธรรมชาติ ต้องหยุดเรื่องงานมาอยู่กับบ้าน รายได้ที่เก็บหอมรอมริบไว้ก็ต้องนำออกมาใช้ หรือโชคดีมีลูก ๆ อุปการะก็หมดปัญหาเรื่องค่าใช้จ่ายในชีวิตประจำวันไป

ชีวิตคนหยุดงานอยู่กับบ้าน แรก ๆ ยังแข็งแรงดีก็อาจออกไปข้างนอกกับเพื่อนฝูง รับประทานอาหาร ท่องเที่ยวไกลใกล้ ชุมนุมสังสรรค์กันบ่อย พออายุเริ่มมากขึ้น ความชราภาพได้เข้ามาเยือน จะเริ่มป่วยไปกันไม่ค่อยไหวเอง เรื่องเที่ยวบางท่านก็เบื่อ ไปกันมากพอแล้ว ซ้ำแล้วซ้ำอีก จะทำให้การออกนอกบ้านเพื่อการสนุกเพลิดเพลินลดน้อยลงไปเอง ลงท้ายชีวิตจะอยู่กับบ้านมากขึ้น ด้วยเรืื่องสุขภาพ เพื่อนฝูงก็มีปัญหาคล้าย ๆ กัน ทุกอย่างจะค่อยลดน้อยลงไปเอง ต้องมาคอยดูแลเรื่องสุขภาพ ต้องหาความรู้ว่าเราป่วยเป็นโรคอะไรบ้าง จะป้องกันดูแลอย่างไรไม่ให้เป็นมากขึ้น โรคที่ยังมาไม่ถึง วันหนึ่งอาจมาถึงเรา โดยเฉพาะเรื่องโรคมะเร็งต่าง ๆ ยังไม่เป็นก็ไม่เป็นไร แต่ก็ต้องระวัง หากจะเป็นโรคอะไรก็ต้องศึกษาให้รู้แต่แรก ๆ จะได้ป้องกันและรีบรักษาเสียก่อน

อยู่บ้านนั่ง ๆ นอน ๆ อันตราย เมื่อมีโอกาสอยู่บ้าน ต้องหางานทำให้ร่างกายเคลื่อนไหวอยู่เสมอ พยายามช่วยตัวเองให้ได้มากที่สุด ที่สำคัญที่สุดคือต้องออกกำลังกาย ฝึกกายบริหารท่าต่าง ๆ ออกไปเดิน ขีี่จักรยาน วิ่งเหยาะ ๆ พอได้เหงื่อให้เป็นประจำทุกวันก็ใช้ได้ ร่างกายจะสดชื่น ไม่ค่อยเจ็บป่วยด้วย นั่ง-นอนมาก ข้อจะแข็ง ติดขัด เหยียดไม่ค่อยออก ทิ้งไว้นานข้อจะติดฝืดเหยียดไม่ออกไปเลย

คนไข้ติดเตียง โดยมากมักมีโรคแทรกซ้อนเข้ามา โรคกระดูก ปวดข้อลุกนั่งยืนไม่ค่อยได้ โรคความดันที่ยังควบคุมไม่ได้ ลุกแล้วเวียนหัวบ่อย โรคอ่อน เพลีย ไม่ค่อยมีแรงต้องนอนอยู่เรื่อย นอนนาน ๆ ก็จะติดเตียง ต้องเอาชนะให้ได้ ไม่นอนติดเตียง ร่างกายถ้าปรับสภาพให้ดี เลือดลมเดินดี ร่างกายเคลื่อนไหวดี จะไม่มีสภาพนอนติดเตียงแน่นอน

สภาพของคนไข้ติดเตียง ลุกจากเตียงไม่ได้ ไปแปรงฟันล้างหน้าไม่ได้ เข้าห้องน้ำเองไม่ได้ หาอาหารกินเองไม่ได้ ถ้าอยู่ในสภาพแบบนี้ก็ต้องหาคนมาช่วย ต้องมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นอีกมาก การออกกำลังกายให้ร่างกายได้เคลื่อนไหว เป็นสิ่งจำเป็นมากสำหรับผู้สูงอายุที่จะต้องปฏิบัติทุกวัน ให้ข้อได้เคลื่อนไหว เลือดลมเดินดี ร่างกายสดชื่น ไปไหนมาไหนช่วยตัวเองได้ ไม่ต้องใช้ไม้เท้าช่วย คนไข้ติดเตียงจริง ๆ จะเกิดจากโรคภัยไข้เจ็บที่ทำให้ต้องนอน ลุกออกมาไม่ไหว ยิ่งมาสมทบกับชอบนั่งชอบนอน ไม่ออกกำลังกาย จะพลาดโอกาส เสียหายอย่างมาก

คนสูงอายุกับการออกกำลังกาย เป็นของคู่กัน หากได้ปฏิบัติทุกวัน จนร่างกายอยู่ตัว จะทำให้ชีวิตสดชื่นขึ้นมาก โรคภัยไข้เจ็บจะเบียดเบียนน้อยลง ถือเป็นหน้าที่ที่สำคัญทีเดียว ความเจ็บป่วยมีมาเยือนแน่ แต่ถ้าสุขภาพดี ออกกำลังกายทุกวัน จะทำให้โรคต่าง ๆ ผ่อนคลายลง เพราะสุขภาพดี สุขภาพดีประเสริฐที่สุดที่จะทำให้ผู้สูงอายุมีความสุข

ผู้สูงอายุที่ถึงวาระหยุดทำงานต้องอยู่กับบ้าน ต้องให้ร่างกายได้เคลื่อนไหวบ้าง ไม่เอาแต่นั่งนอนมากเกินไป จะกลายเป็นคนไข้ติดเตียง ทำให้มีภาระและมีปัญหามาก การออกกำลังกายทุกวันจะช่วยผ่อนคลายเครียด ให้กล้ามเนื้อและข้อมีการเคลื่อนไหว ไม่ติดขัด โอกาสจะเป็นคนไข้ติดเตียงลดน้อยลง แล้วชีวิตจะเป็นสุข ไม่เป็นภาระต่อลูกหลานไปด้วย

………………………………..
นพ.สุวิทย์ เกียรติเสวี