ภาพชินตาที่ชาวบ้าน ต.ช่องสะแก อ.เมือง จ.เพชรบุรี จะเห็นเป็นประจำในยามสายของทุกวัน แม่เฒ่าแก่ชราแต่ยังแข็งแรง จูงรถจักรยานที่มีตะกร้าใส่ของพ่วงท้าย ภายในมีหมี่ผัดบรรจุกล่องและกะละแมอยู่เต็มตะกร้า คุณยายจะเร่ขายไปตามถนน บ้านเรือน ชุมชน ชาวบ้านที่ผ่านไปมา ต่างพากันอุดหนุนพร้อมรอยยิ้มเป็นกำลังใจให้คุณยาย
นางสม ยอดทอง หรือที่ใครๆ เรียกว่า “ยายสม” ในวัย 80 ปี สภาพร่างกายยังแข็งแรงดี อาศัยอยู่เพียงลำพัง ในบ้านเลขที่ 23 หมู่ 6 ต.ช่องสะแก อ.เมือง จ.เพชรบุรี ถ้าใครที่รู้จักยายสม จะรู้ว่ายายเป็นคนสมถะ พอเพียง เด็ดเดี่ยว ทำมาหากินตามกำลังแรงกายที่มี ไม่เป็นภาระใคร และไม่เคยนั่งรอคอยความช่วยเหลือจากใคร
ทุกเช้า ยายสมจะง่วนอยู่กับการเตรียมวัตถุดิบต่างๆ ในการผัดหมี่ โดยใช้เส้นหมี่ขาวผัดใส่กะหล่ำปลี ต้นหอม ปรุงรสหอมอร่อย บรรจุกล่องเพื่อออกไปเร่ขาย โดยแต่ละวันจะทำเพียง 30 กล่อง และรับกะละแมมาขายในราคาอย่างละ 10 บาทเท่านั้น ระยะทางไปกลับวันละ 6 กิโลเมตร ขายเกลี้ยงแทบทุกวัน
ยายสม เล่าว่า ยายเป็นคนพื้นเพที่นี่ตั้งแต่เกิด เดิมมีสามีแต่ได้หย่าร้างกันไป มีลูกสาวคนเดียว แยกย้ายไปมีครอบครัวแล้ว เดิมทียายทำงานรับจ้างทั่วไป และหันมาค้าขายตอนอายุได้ 50 ปี โดยจะขายอยู่ที่สถานีรถไฟเมืองราชบุรี เริ่มจากขายข้าวน้ำพริกปลาทู ข้าวมันไก่ ข้าวกะเพรา ขนมจีนน้ำยา ก๋วยเตี๋ยว และยังมีขนมหวานต่างๆ ซึ่งจะขายทุกอย่างในราคา 10 บาทเท่านั้น
ยายจะเดินทางจากเพชรบุรี ไปยังสถานีรถไฟเมืองราชบุรีทุกวัน เป็นอย่างนี้มากว่า 20 ปี ช่วงโควิด-19 ระบาดต้องหยุดขายไป และหลังโควิดคลี่คลาย ก็ได้กลับมาค้าขายอีกครั้ง ตอนนี้อายุมากแล้ว เดินทางก็ลำบาก จึงหันมาขายในพื้นที่ใกล้บ้านแทน โดยทำเพียงผัดหมี่ขายตามกำลังที่พอไหว แม้กำไรไม่มาก แต่ก็พอได้กินได้ใช้
หลังทำหมี่ผัดเสร็จ ยายก็จะเอาใส่ตะกร้าท้ายรถ ขี่บ้างจูงบ้าง เพราะรถเยอะกลัวอันตราย หากเหนื่อยเมื่อยล้าก็แวะพัก ลูกค้าส่วนใหญ่มีทุกเพศทุกวัย รายได้เมื่อหักต้นทุนจะอยู่ที่วันละ 100 กว่าบาท บางวันก็ไม่ถึง ยายก็พอใจที่หาเลี้ยงตัวเองได้ นอกจากนี้ยังได้รับเงินผู้สูงอายุอีกเดือนละ 700 บาท ทำให้มีรายได้รวมๆ อยู่ที่ 3,000 กว่าบาท
“สภาพเศรษฐกิจปัจจุบัน ข้าวของแพง รายได้ไม่พอใช้จ่ายในแต่ละเดือน ที่ยายขายของแค่ 10 บาท ก็เพื่อคนรายได้น้อย ยายเองก็ยังมีหนี้สินอยู่บ้าง แต่ชีวิตก็ไปได้ หลายคนมองว่ายายอายุมากแล้วทำไมไม่ไปอยู่กับลูกหลาน แต่ยายชอบอยู่คนเดียว ไม่อยากรบกวนใคร เพราะตัวเองก็ยังมีแรงทำมาหากินได้”
ลูกค้าหลายคนชื่นชมและอิจฉาสุขภาพของยายสม ที่แม้จะแก่จะชรา แต่ก็ยังดูแข็งแรง ความจำและสายตายังดีอยู่ ไม่มีโรครุมเร้าเหมือนคนในวัยเดียวกัน
ยายสมใจ บอกว่า ยายไม่ได้มีเคล็ดลับอะไรในการดูแลตัวเอง ก็รับประทานอาหารอย่างคนปกติทั่วไป แต่จะรับประทานให้ตรงเวลาทุกวัน ไม่ปล่อยให้ท้องหิว ซึ่งส่วนมากก็จะรับประทานพวกผักและผลไม้ ทุกวันนี้สุขภาพก็มีเรื่องความดันโลหิตสูงอยู่บ้าง ซึ่งหมอก็ให้รับประทานยาทุกวัน ไม่เคยขาด
“ยายขอบคุณลูกค้าที่อุดหนุนซื้อหมี่ผัดและขนมของยาย แม้จะเป็นเงินไม่มาก แต่ก็เป็นความภูมิใจของยายที่หาเลี้ยงตัวเองได้ เราอย่าไปคิดว่าเหนื่อย แค่เราไม่อดเป็นใช้ได้ แค่เหนื่อยช่างมัน ถ้าเราไปรับจ้างเขาทำกิน รับจ้างขุดดินเราก็เหนื่อย เราก็ได้กินแค่นั้น แถมอดๆ อยากๆ เอาค้าขายแค่นี้แหละ เราได้กินอิ่มก็พอ”
คอลัมน์ : นิยายชีวิต โดย : อสงไขย
เรื่องและภาพโดย : พันเชาว์ อาศจินดา จ.เพชรบุรี
[[คลิก]] อ่านเรื่องราว “นิยายชีวิต” เพิ่มเติมได้ที่นี่..
