ฟิลิปปินส์กำลังอยู่ในขั้นเตรียมการ ลด ละ เลิก การใช้ถ่านหินเป็นพลังงานผลิตกระแสไฟ้า เพื่อลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจก สาเหตุหลักของภาวะโลกร้อน ตามพันธกรณีระหว่างประเทศ

พลังงานนิวเคลียร์จะเป็นแหล่งพลังงานทางเลือก ควบคู่กับทรัพยากรพลังงานทางเลือก เพื่อใช้ทดแทนโรงไฟฟ้าถ่านหิน ที่จะค่อย ๆ สูญหายไป โดยที่ผ่านมา ถ่านหินเป็นแหล่งหลักของกระแสไฟฟ้าในประเทศ มีสัดส่วนมากกว่าครึ่งของพลังงานที่ใช้ผลิตกระแสไฟฟ้าทั้งหมด

คำสั่งของผู้นำฟิลิปปินส์ ลงนามเมื่อวันที่ 28 ก.พ. แต่เพิ่งเปิดเผยต่อสาธารณชน เมื่อวันที่ 3 มี.ค.ที่ผ่านมา นับเป็นจุดเปลี่ยนครั้งสำคัญ ของประเทศที่ประสบปัญหาไฟฟ้าดับเป็นช่วง ๆ และราคากระแสไฟฟ้าสูง

ในคำสั่งบอกว่า เพื่อให้บรรลุเป้าหมายการเติบโตของเศรษฐกิจตามที่รัฐบาลกำหนดไว้ ประเทศจะต้องมีแหล่งไฟฟ้าที่เชื่อถือได้ ปลอดภัย ยั่งยืน มีคุณภาพ และราคาไม่แพง รวมถึงไฟฟ้าสำรองที่พอเพียง เพื่อรับประกันว่า จะไม่มีการติดขัดในระบบจ่ายกระแสไฟฟ้าอีกต่อไป

การเรียนรู้จากอดีต ทำให้รัฐบาลฟิลิปปินส์เชื่อว่า พลังงานนิวเคลียร์เป็นองค์ประกอบที่ใช้ได้ สำหรับการลดช่องว่างอุปสงค์และอุปทานด้านพลังงานที่สูงขึ้น และคาดว่า ฟิลิปปินส์จำเป็นต้องผลิตไฟฟ้าเพิ่ม 68 กิกะวัตต์ ภายในปี 2583

ในคำสั่งฯ มอบหมายให้คณะกรรมการร่วมจากหลายหน่วยงานภาครัฐ ในนาม เอ็นอีพี-ไอเอซี (Nuclear Energy Program-Inter-Agency Committee : NEP-IAC) ที่ก่อตั้งในปี 2563 ศึกษาแนวทาง เปิดใช้งานใหม่ โรงไฟฟ้านิวเคลียร์บาตาอัน ซึ่งตั้งอยู่ในเมืองโมร็อง จังหวัดบาตาอัน ห่างจากเมืองหลวงกรุงมะนิลา ไปทางทิศตะวันตก ประมาณ 100 กิโลเมตร

โรงไฟฟ้านิวเคลียร์บาตาอัน หรือที่ชาวฟิลิปปินส์เรียกกันตามอักษรย่อในภาษาอังกฤษว่า บีเอ็นพีพี (Bataan Nuclear Power Plant : BNPP) ก่อสร้างเมื่อปี 2519 ในยุคของอดีตประธานาธิบดีเฟอร์ดินานด์ มาร์กอส เพื่อตอบสนองต่อวิกฤติพลังงานในประเทศในขณะนั้น และก่อสร้างแล้วเสร็จในปี 2527 แต่ยังไม่ได้เริ่มเดินเครื่องใช้งาน ก็ต้องปิดใน 2 ปีต่อมา หลังจากมาร์กอสถูกโค่นอำนาจ และเกิดภัยพิบัติครั้งมโหฬาร ที่โรงไฟฟ้านิวเคลียร์เชอร์โนบิล ในประเทศยูเครน เมื่อเดือน เม.ย. 2529

นับตั้งแต่ปี 2552 บีเอ็นพีพีกลายเป็นหนึ่งในสถานที่ท่องเที่ยวของจังหวัดบาตาอัน กระทรวงพลังงานฟิลิปปินส์ ผู้ควบคุมดูแล เปิดให้ประชาชนทั่วไปเข้าเยี่ยมชมภายในได้ โดยเก็บเงินค่าผ่านประตู ซึ่งเงินส่วนนี้ถูกนำไปใช้ในการดูแลรักษาสถานที่

เจอราโด เออร์กีซา ปลัดกระทรวงพลังงานฟิลิปปินส์ บอกว่า คำสั่งของดูเตร์เต ซึ่งวาระการดำรงตำแหน่งผู้นำประเทศสมัยเดียว 6 ปี กำลังจะหมดลงในอีก 3 เดือนข้างหน้า จะเป็นการเริ่มต้นโครงการพลังงานนิวเคลียร์แห่งชาติ ซึ่งมีความสำคัญมากต่อความมั่นคงด้านพลังงาน และความมั่นคงของประเทศ

หลังคำสั่งถูกเผยแพร่ หลายฝ่ายได้ออกมาต่อต้าน แถลงการณ์ของกลุ่มกรีนพีซ กล่าวว่า นิวเคลียร์เป็นแหล่งผลิตกระแสไฟฟ้าที่อันตรายที่สุดและราคาแพงที่สุด และเป็นสิ่งสุดท้ายที่ชาวฟิลิปปินส์ต้องการ ในขณะที่แต่ละคนมีหนี้สินก้อนโต และพยายามจะฟื้นตัวจากวิกฤติสาธารณสุขครั้งใหญ่

เควิน หยู นักรณรงค์ของกรีนพีซ กล่าวว่า รัฐบาลของดูเตร์เตกำลังจะทิ้งตำนานอัปยศไว้ให้ชาวปินอย และตั้งระเบิดเวลาสยองขวัญ เหมือนเชอร์โนบิล และฟุกุชิมะในญี่ปุ่น.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : REUTERS