เมื่อวันที่ 8 ต.ค. นายพิเชฐ คุณาธรรมรักษ์ อธิบดีกรมการขนส่งทางราง (ขร.) เปิดเผยว่า ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) ซึ่งมี น.ส.แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี เป็นประธาน มีมติเห็นชอบร่างพระราชบัญญัติการขนส่งทางราง พ.ศ. …. ตามที่กระทรวงคมนาคมเสนอ โดยขั้นตอนต่อไปจะนำเข้าสู่ที่ประชุมคณะกรรมการประสานงานพรรคร่วมรัฐบาล (วิปรัฐบาล) เพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบ เสนอสภาผู้แทนราษฎรพิจารณาต่อไป คาดว่าในสัปดาห์หน้าจะนำเสนอเข้าสู่การพิจารณาของสภาผู้แทนราษฎรได้ทันในสมัยประชุมนี้ และคาดว่ากฎหมายดังกล่าวจะมีผลบังคับใช้ประมาณกลางปี 68
นายพิเชฐ กล่าวต่อว่า สำหรับ พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. …. จะเข้ามาช่วยแก้ไขปัญหาต่างๆ ให้กับผู้ใช้บริการระบบขนส่งทางรางได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น พร้อมทั้งช่วยส่งเสริมศักยภาพผู้ประกอบการกิจการขนส่งทางราง ควบคู่ไปกับการสนับสนุนให้ผู้ใช้บริการได้รับการบริการอย่างเท่าเทียมกัน เนื่องจากผลกระทบที่เกิดขึ้นกับผู้ใช้บริการระบบขนส่งทางรางมีเป็นจำนวนมาก ทั้งในด้านของการคุ้มครองสิทธิของผู้ใช้บริการที่ไม่เป็นไปตามมาตรฐานที่ควรจะได้รับ อาทิ การกำหนดอัตราค่าโดยสาร สิ่งอำนวยความสะดวกต่อผู้ใช้บริการ และความปลอดภัย เป็นต้น และยังรวมถึงความล่าช้าของการเดินรถหรือการยกเลิกการเดินรถโดยไม่แจ้งให้ผู้โดยสารทราบล่วงหน้า รวมถึงการกำหนดมาตรฐานด้านความปลอดภัย เพื่อป้องกันความสูญเสียชีวิต และทรัพย์สิน
นายพิเชฐ กล่าวอีกว่า หัวใจสำคัญของการออก พ.ร.บ.การขนส่งทางรางคือ การกำกับดูแลควบคุมกิจการขนส่งทางรางอย่างรอบด้าน การเสนอแนะนโยบาย ยุทธศาสตร์ และแผนการพัฒนาด้านการขนส่งทางราง พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานทางรางให้มีโครงข่ายที่สมบูรณ์ครอบคลุมทั่วประเทศ เชื่อมต่อกับการขนส่งระบบอื่น และประเทศเพื่อนบ้าน การกำกับดูแลมาตรฐานด้านความปลอดภัย การบำรุงทาง และการประกอบกิจการ โดยประโยชน์ของ พ.ร.บ.การขนส่งทางราง พ.ศ. …. มีดังนี้ 1. ส่งเสริมให้มีการประกอบกิจการขนส่งทางรางโดยระบบอนุญาต การประกอบกิจการขนส่งทางรางถูกกำหนดให้เป็นระบบอนุญาต เพื่อให้รัฐสามารถกำกับดูแลการดำเนินงานของผู้ประกอบการขนส่งทางรางได้อย่างใกล้ชิด
เนื่องจากการขนส่งทางรางเป็นสาธารณูปโภคที่สำคัญ และจำเป็นต่อการดำรงชีวิตของประชาชน ซึ่งเป็นไปตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย มาตรา 56 วรรคสอง ที่กำหนดให้โครงสร้างพื้นฐานของรัฐต้องอยู่ในกรรมสิทธิ์ของรัฐไม่น้อยกว่า 51% การใช้ระบบอนุญาตนี้ยังช่วยสร้างความมั่นใจว่ามาตรฐานการดำเนินงาน และความปลอดภัยของการขนส่งทางรางจะเป็นไปตามข้อกำหนดที่ ขร. ออกประกาศมาตรฐานด้านต่างๆ ข้างต้น อีกทั้งยังช่วยให้เกิดการพัฒนา และแข่งขันเสรีในอุตสาหกรรมการขนส่งทางราง อันจะนำไปสู่การลดต้นทุนและราคาค่าโดยสาร ซึ่งเป็นประโยชน์โดยตรงต่อประชาชน
2. การเชื่อมต่อโครงข่ายราง และการจัดสรรความจุในการเดินรถ ขร. เสนอให้มีการเปิดโอกาสให้ภาคเอกชนสามารถใช้โครงสร้างพื้นฐานทางรางของการรถไฟแห่งประเทศไทย (รฟท.) เพื่อดำเนินการขนส่งทางราง โดยเอกชนจะได้รับอนุญาตให้เดินรถในช่วงเวลาที่ว่างอยู่ และชำระค่าใช้รางให้ รฟท. การดำเนินการนี้จะช่วยลดต้นทุนของเอกชน และเพิ่มประสิทธิภาพในการแข่งขัน อย่างไรก็ตามการร่วมลงทุนระหว่างรัฐและเอกชนมักมีขั้นตอนที่ซับซ้อน อาจทำให้เอกชนไม่สนใจร่วมลงทุน ดังนั้น ขร. จึงเสนอให้เอกชนสามารถทำสัญญาใช้โครงข่ายรางกับ รฟท. ได้โดยตรง ภายใต้การกำกับดูแลของ ขร. เพื่อให้มีการแข่งขันที่เป็นธรรมและเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภคมากที่สุด และ 3. การยกระดับมาตรฐานความปลอดภัยตามมาตรฐานสากล อีกหนึ่งในบทบาทสำคัญสำหรับการยกระดับมาตรฐานระบบรางคือ การกำหนดมาตรฐานความปลอดภัยที่เข้มงวดและครอบคลุม เพื่อรองรับการเชื่อมต่อการขนส่งทางรางกับประเทศเพื่อนบ้าน และการขยายตัวของการขนส่งระบบรางในอนาคต
ขร. จะเข้ามามีบทบาทสำคัญในการกำกับดูแลมาตรฐานความปลอดภัยให้เป็นไปตามข้อกำหนดที่สอดคล้องกับมาตรฐานสากล เช่นเดียวกับในอุตสาหกรรมการบิน ที่มีการตรวจสอบมาตรฐานความปลอดภัยอย่างครบถ้วน ซึ่งมาตรฐานที่ ขร.กำหนด ผู้ประกอบกิจการขนส่งทางรางต้องดำเนินการมาตรฐานนั้น การกำหนดให้มีบริษัทวิศวกรที่ปรึกษาของอธิบดี ขร. ที่มีความเชี่ยวชาญในการตรวจสอบโครงสร้างพื้นฐานและทดสอบการเดินรถขนส่งทางราง เพื่อให้มีหน่วยงานอิสระมาตรวจสอบมาตรฐานการทดสอบการเดินรถว่ามีคุณสมบัติครบถ้วนก่อนพิจารณาให้ความเห็นชอบ โดยจะมีการตรวจสอบระบบความปลอดภัยในทุกขั้นตอน ตั้งแต่การทดสอบการเดินรถ การตรวจสอบสภาพโครงสร้างพื้นฐาน และการตรวจสอบการปฏิบัติงานของผู้ประกอบกิจการ ซึ่งจะช่วยลดความเสี่ยง และป้องกันการเกิดอุบัติเหตุที่อาจส่งผลกระทบต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในวงกว้าง
นายพิเชฐ กล่าวด้วยว่า การยกระดับมาตรฐานระบบรางภายใต้ พ.ร.บ.การขนส่งทางราง จะมุ่งเน้นไปที่การสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อการแข่งขันในระบบการขนส่งทางราง การใช้โครงสร้างพื้นฐานอย่างคุ้มค่า และการยกระดับความปลอดภัยให้เป็นไปตามมาตรฐานสากล เพื่อให้การขนส่งทางรางเป็นทางเลือกที่ปลอดภัย และมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ซึ่งจะส่งผลดีต่อเศรษฐกิจ และคุณภาพชีวิตของประชาชนในระยะยาว.
