ธนาคารแห่งประเทศไทย (ธปท.) หรือแบงก์ชาติ ได้ออกมาตรการสกัดบัญชีม้าล่าสุด หลังจากเปิดข้อมูลภัยการเงิน 2 ปีที่ผ่านมา ตั้งแต่วันที่ 1 มี.ค. 65 จนถึงวันที่ 31 พ.ค. 67 มีมูลค่าความเสียหายถึง 63,000 ล้านบาท สูงที่สุดคือหลอกลงทุน 36% หลอกโอนเงิน 28% หลอกซื้อสินทรัพย์ดิจิทัล 8% โดยช่วง 1 ปีที่ผ่านมา ได้อายัดบัญชีม้าเกือบ 2 แสนบัญชี และ 1 ใน 3 หรือกว่า 30% เป็นบัญชีเปิดใหม่

มาตรการสกัดบัญชีม้าที่ผ่านมา แนวทางป้องกันคือ ธนาคารงดส่งลิงก์ในอีเมล SMS ไม่ให้เกิดการแฮกข้อมูล ให้ยืนยันตัวตนผ่านไบโอเมทริก ตรวจจับ ต้องรวดเร็ว ตรวจสอบบัญชีธุรกรรมต้องสงสัย ให้เร็ว ตอบสนองรับมือ เพิ่มช่องทางติดต่อ พัฒนาแอปโมบายแบงก์กิ้งให้ทันสมัย จากข้อมูลจำนวนผู้เสียหายลดลงบ้าง จากการร่วมมือกับภาคเอกชน เช่น กูเกิลให้แจ้งเตือนถ้าโหลดแอปต่างๆ จะมีแจ้งเตือนว่ามีความเสี่ยงหลอกลวง

นอกจากนี้ ร่วมมือหน่วยงานที่เกี่ยวข้องรัฐและเอกชน ออก พ.ร.ก.มาตรการป้องกันและปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยี จัดตั้งเบอร์สายด่วน AOC โทร. 1441 และแลกเปลี่ยนข้อมูล ตรวจสอบอายัด ผ่านระบบ Central Fraud Registry (CFR)

แนวทางจัดการบัญชีม้า แบ่งเป็น บัญชีม้า 3 สี ได้แก่

  • บัญชีม้าสีดำ คือ รายชื่อผู้ที่มีความเสี่ยงสูงเข้าข่ายกระทำผิด ข้อมูลจาก ปปง.
  • บัญชีม้าสีเทา คือ รายชื่อผู้ที่ถูกแจ้งความ หรือมีส่วนเกี่ยวข้องในเส้นทางเงินทุจริตในทุกธนาคาร ข้อมูลจาก CFR
  • บัญชีม้าสีน้ำตาล คือ รายชื่อที่ธนาคารติดตามพฤติกรรมผิดปกติของลูกค้า เช่น บัญชีที่โอนเงินเข้าออกมูลค่าน้อยในระยะเวลาสั้นๆ หลายครั้ง เป็นต้น

มาตรการจัดการบัญชีม้าล่าสุดจากแบงก์ชาติ ดังนี้
1. ยกระดับจัดการบัญชีเป็นบุคคล และการเปิดบัญชีใหม่ทำได้ยากขึ้น

  • บัญชีม้าสีดำ (เริ่มแล้ว) ปปง. ส่งข้อมูลเป็นรายสัปดาห์ จากเดิมรายเดือน
    – บัญชีที่มีอยู่เดิม : ระงับช่องทางอิเล็กทรอนิกส์ ทุกบัญชี ทุกธนาคาร เพื่อพิสูจน์ข้อเท็จจริงเข้มข้น
    – บัญชีเปิดใหม่ : พิจารณาไม่เปิดบัญชีใหม่ทุกธนาคาร
  • บัญชีม้าสีเทา (เริ่ม 31 ก.ค. 67) ฐานข้อมูล CFR ทุกธนาคาร จากเดิมเฉพาะธนาคารที่เกี่ยวข้องในเส้นทางการเงิน
    – บัญชีที่มีอยู่เดิม : ระงับช่องทางอิเล็กทรอนิกส์ ทุกบัญชี ทุกธนาคาร เพื่อพิสูจน์ข้อเท็จจริง จากเดิม ระงับทำธุรกรรม 3-7 วัน เฉพาะบัญชี เฉพาะธนาคาร
    – บัญชีเปิดใหม่ : เปิดบัญชีใหม่ได้ที่สาขาเท่านั้น ทุกธนาคาร เพื่อพิสูจน์ข้อเท็จจริงเข้มข้น
  • บัญชีม้าสีน้ำตาล (เริ่มแล้ว) บัญชีที่ธนาคารตรวจว่าต้องสงสัย มีรูปแบบการตรวจจับเป็นมาตรฐานเดียวกัน จากเดิม แตกต่างกันแต่ละธนาคาร
    – บัญชีที่มีอยู่เดิม : ทุกธนาคารดำเนินการตามความเสี่ยงด้วยมาตรฐานเดียวกัน เช่น ตรวจสอบเพิ่มเติม แจ้งเตือน ระงับชั่วคราว ให้ลูกค้ายืนยันตัวตน
    – บัญชีเปิดใหม่ : ทุกธนาคารดำเนินการตามความเสี่ยงมาตรฐานเดียวกัน เช่น ตรวจสอบเพิ่มเติมมีเงื่อนไขการใช้บัญชี

2. มาตรการเพิ่มเติมช่วยดูแลประชาชน เริ่มบริการไตรมาส 4/2567

  • มีทางเลือกให้ลูกค้าล็อกเงินในบัญชีไม่ให้ทำธุรกรรมผ่านออนไลน์ และปลดล็อกได้ยากขึ้น
  • ปรับลดวงเงินในการสแกนใบหน้าโอนเงินด้วยโมบายแบงก์กิ้ง
  • ให้คนอื่นช่วยอนุมัติการโอนเงิน
  • โอนเงินเฉพาะรายชื่อที่กำหนดไว้ล่วงหน้า

กำหนดบทลงโทษบัญชีม้า

  • เปิด/ขาย/ให้เช่า/ให้ยืม จำคุก 3 ปี หรือปรับ 300,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
  • เป็นธุระจัดหา/โฆษณา จำคุก 2-5 ปี หรือปรับ 200,000-500,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ

ที่มา : ธนาคารแห่งประเทศไทย ณ วันที่ 13 มิ.ย. 67