ชิ้นงาน “เซรามิก” เป็นงานศิลปะงานแฮนด์เมดที่สามารถสร้างสรรค์ทำเป็นชิ้นงานได้หลากหลายประเภททั้งของแต่งบ้าน ของใช้ เครื่องประดับ เป็นต้น ยิ่งถ้าใครมีไอเดียออกแบบชิ้นงานให้มีรูปทรง ลวดลาย สีสัน ให้มีคาแรกเตอร์ดูโดดเด่นเป็นเอกลักษณ์ในสไตล์เฉพาะของตัวเองก็ยิ่งทำให้ชิ้นงานได้รับความสนใจจากลูกค้ามากขึ้น ซึ่งวันนี้ทางทีมงานคอลัมน์ “ช่องทางทำกิน” จึงขอนำขั้นตอนวิธีการทำ “ชิ้นงานเซรามิก” ที่สามารถทำขายเป็นอาชีพเสริมสร้างรายได้ได้น่าสนใจ…

ทั้งนี้ การทำชิ้นงานเซรามิกนั้นไม่ยากแต่ก็ไม่ง่ายต้องเรียนรู้และทำความเข้าใจ ซึ่งหากสนใจทำงานเซรามิกจริง ๆ ก็สามารถเรียนรู้และศึกษาวิธีการทำ รวมถึงขั้นตอนการทำได้ตามเวิร์กช็อปที่มีการเปิดสอนได้เลย การไปเรียนนั้นก็จะทำให้เราได้ทั้งความรู้และประสบการณ์ จากนั้นก็พยายามฝึกฝนบ่อย ๆ ให้เกิดความชำนาญ ที่สำคัญคือ ต้องมีไอเดียความคิดสร้างสรรค์ที่จะทำชิ้นงานออกมาให้มีความสวยงามแปลกใหม่ไม่ซํ้าใคร มีเอกลักษณ์โดดเด่นโดนใจลูกค้า

ชิ้นงานจากเซรามิกนั้นสามารถทำเป็นสินค้าได้หลากหลายประเภท ทั้งที่เป็นพวก “เครื่องประดับ” ก็มี ต่างหู, สร้อยคอ, จี้สร้อยคอ, แหวน, เข็มกลัด, แม็กเน็ต ส่วนสินค้าที่เป็นพวก “ของใช้” อาทิ จาน, ชาม, ถ้วย, แก้ว หรือจะเป็น กระถางต้นไม้ หรือตุ๊กตาสำหรับตั้งโชว์หรือไว้ตกแต่งบ้าน แต่งห้อง โต๊ะทำงาน ซึ่งสินค้าที่ทำจากเซรามิกนั้นสามารถทำออกมาได้หลายแบบหลายรูปทรงขึ้นอยู่กับไอเดียการออกแบบของผู้ที่ทำออกมา

ทุนเบื้องต้น สำหรับคนที่สนใจทำงานเซรามิกนั้นขึ้นอยู่กับขนาดของธุรกิจ ส่วนใหญ่จะเป็นค่าเครื่องมืออุปกรณ์และวัตถุดิบที่จำเป็น ทุนวัสดุ อยู่ที่ประมาณ 50% จากราคา ซึ่งราคาขายมีตั้งแต่ 100-1,000 บาทขึ้นไป โดยราคาขายนั้นก็ขึ้นอยู่กับประเภทและขนาดของชิ้นงาน รวมถึงความยากง่ายของชิ้นงาน

วัสดุอุปกรณ์ ที่จำเป็น ประกอบด้วย ดิน, ปูนปลาสเตอร์, ดินเหนียว, อุปกรณ์สำหรับใช้ปั้น พวกแท่นหมุน, เตาเผาเซรามิก(เตาอบ), สี, พู่กัน, นํ้ายาเคลือบเงา และพวกอุปกรณ์เล็ก ๆ น้อย ๆ ที่ใช้สำหรับตกแต่งชิ้นงาน

“สำหรับเตาเผางานเซรามิกพร้อมอุปกรณ์ครบชุดนั้นมีราคาตั้งแต่ 35,000-60,000 บาท ซึ่งราคานั้นขึ้นอยู่กับขนาดของเตาและอุปกรณ์ต่าง ๆ“

ขั้นตอนการทำ…ชิ้นงานเซรามิก

เริ่มจากการออกแบบรูปทรงตามที่ต้องการก่อน โดยใช้วิธีการสเกตช์ภาพลงบนกระดาษ พอได้แบบที่ต้องการก็ใช้ดินปั้นขึ้นรูปตามแบบ หลังจากปั้นขึ้นรูปตามแบบและตกแต่งเรียบร้อยแล้วก็พักทิ้งไว้ พอดินที่ปั้นแห้งแล้วใช้ฟองนํ้าเช็ดเก็บงานให้ผิวเนียนเรียบร้อยอีกครั้ง หลังจากตกแต่งชิ้นงานเรียบร้อยดีแล้วก็นำชิ้นงานไปเข้าเตาเพื่อเผาชิ้นงานรอบแรกก่อน โดยใช้อุณหภูมิอยู่ที่ประมาณ 800 องศาเซลเซียส ใช้เวลาประมาณ 3-4 ชั่วโมง

เมื่อเผาชิ้นงานรอบแรกเสร็จก็นำชิ้นงานนั้นออกมาตกแต่งลวดลายด้วยสีเคลือบ โดยเพนต์ลวดลายตามแบบลงบนชิ้นงาน หลังจากที่เพนต์ลวดลายเสร็จก็ทาเคลือบด้วยสีเคลือบ หลังจากที่เคลือบเสร็จแล้วก็นำไปเข้าเตาเผา เพื่อเผารอบที่ 2 โดยอุณหภูมิในการเผาเคลือบจะใช้อุณหภูมิที่สูงกว่าการเผาครั้งแรก ซึ่งจะใช้ความร้อนอยู่ที่ประมาณ 1,250 องศาเซลเซียส ใช้เวลาเผาประมาณ 7-8 ชั่วโมง หลังจากที่เผารอบที่ 2 เสร็จแล้วก็นำชิ้นงานออกจากเตาเผามาตั้งพักไว้ เท่านี้ก็ได้ชิ้นงานเซรามิกอย่างที่ต้องการ

“สำหรับการทำชิ้นงานเซรามิกนั้น อาจจะไม่สามารถคาดเดาได้ ซึ่งไม่รู้ว่างานจะออกมาเป็นอย่างที่ต้องการหรือไม่ ทำให้ได้ลุ้น และสนุกไปกับงานที่ทำ เพราะอย่างนั้นการทำชิ้นงานเซรามิกจึงต้องมีความใจเย็นในการทำงานและต้องใส่ใจในรายละเอียดทุกขั้นตอนการผลิตเพื่อให้ชิ้นงานที่ทำนั้นมีคุณภาพมีความสวยงาม“

“งานเซรามิก” เป็นงานฝีมือผสมผสานงานศิลปะที่สามารถนำไปต่อยอดสร้างสรรค์ทำเป็นชิ้นงานได้หลากหลายรูปแบบ ขึ้นอยู่กับไอเดียของผู้ที่คิดทำ…จึงนับเป็นอีกหนึ่งงานแฮนด์เมดที่สามารถใช้เป็น “ช่องทางทำกิน” ได้อย่างน่าสนใจ

บดินทร์ ศักดาเยี่ยงยงค์ : รายงาน