กีฬาและการพนัน เป็นของคู่กันมาทุกยุคทุกสมัย ต้องเรียกได้ว่าเป็นเรื่องปกติไปแล้วในปัจจุบัน
กระแสข่าวฉาววงการฟุตบอลไทยล่าสุด ก็คือ “บอสตาล” นายพงษ์ศิริ ฐานราชวงศ์ศึก ประธานทีมฟุตบอลลำพูน วอริเออร์ ถูกรวบข้อหาเป็นเจ้าของเว็บพนัน-ฟอกเงิน
แต่รู้หรือไม่ว่า ผลงานวิจัยล่าสุด ระบุว่า คนที่มีโอกาสเสี่ยงติดการพนันมากที่สุด ไม่ใช่เจ้าของเว็บ หรือแฟนกีฬา แต่กลับเป็น “นักกีฬา”
ทำไมถึงเป็นอย่างนั้น เราจะพาไปดูกัน
งานวิจัยของ Scientific Reports ที่เพิ่งออกมาในปี 2023 กล่าวถึง ปัญหาการติดการพนัน ของนักกีฬาชั้นนำ ของสมาคมกีฬา ในประเทศไอร์แลนด์ ว่ามีระดับความเสี่ยงในการติดการพนัน มากกว่ากลุ่มประชาชนทั่วไปประมาณสองเท่า
สอดคล้องกับผลการศึกษาของทั่วยุโรป ที่กล่าวว่า ระดับปัญหาการติดการพนัน เพิ่มขึ้นอย่างมากในหมู่นักกีฬาอาชีพ ในปี 2014
การสำรวจพบว่า ปัญหาการพนันในนักฟุตบอลอาชีพชาย และนักคริกเก็ตชาย มีสูงกว่าประชาชนเพศชายทั่วไปถึง 3 เท่า
กลับมาที่งานวิจัยของ Scientific Reports พวกเขาเห็นว่า เหล่านักกีฬาชั้นนำ มีการผสมผสานที่ลงตัว ของเวลาว่างกับรายได้ที่มากขึ้น และความต้องการที่จะเอาชนะ
ซึ่งสามารถสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม ที่จะนำไปสู่พฤติกรรมเสพติด
สิ่งเหล่านี้ สอดคล้องกับพฤติกรรมการติดการพนันอย่างมีนัยยะสำคัญ
“ผู้เล่นบางคนที่เราสัมภาษณ์เชื่อว่า บุคลิกภาพของการเป็นนักกีฬาชั้นนำ มีส่วนทำให้เกิดปัญหาการพนัน” คีแรน เมอร์เรย์ ผู้ทำวิจัย อธิบาย
“พวกเขา ชอบการแข่งขันโดยธรรมชาติ การพนันกับเพื่อนร่วมทีมยิ่งเพิ่มความเสี่ยง มันเป็นกิจกรรมกลุ่ม และง่ายต่อการเข้าใจว่าทำไม พวกเขาถึงต้องการที่จะชนะ”
“ยิ่งหากมีวัฒนธรรมการพนันภายในทีม มันก็อาจส่งผลเสียต่อได้”
การศึกษาของเมอร์เรย์ ยังมีหัวข้อที่เกี่ยวกับ “นักกีฬาสมัครเล่น” ว่าพวกเขาจะมีความแตกต่างกับนักกีฬาชั้นนำหรือไม่
ซึ่งจากการศึกษา พบว่า ผู้เล่นที่ไม่ได้รับเงิน มักจะมีการรักษาสมดุลของเวลาในสนาม, งาน หรือการศึกษา ที่สูงขึ้น
ที่สำคัญคือ พวกเขาแข่งขันในลีกที่ห้ามไม่ให้มีสปอนเซอร์เป็น “บริษัทรับพนัน”
ต่อไปนี้ เราจะยกตัวอย่างให้เห็นชัดๆว่า “บริษัทรับพนัน” เกี่ยวกันกับผลวิจัยยังไง ?
ฟุตบอลพรีเมียร์ ลีก อังกฤษ ในฤดูกาล 2022/23 มีบริษัทพนัน เป็นสปอนเซอร์อยู่บนอกเสื้อแข่งถึง 8 จาก 20 ทีม ในลีก
และจากการสำรวจในปี 2019 นักเตะในลีก มีค่าเหนื่อยเฉลี่ยอยู่ที่ 6 หมื่นปอนด์ต่อสัปดาห์
สิ่งนี้มันเหมือนเป็นการส่งต่อ ยิ่งเราเห็นมันมากเท่าไหร่ เราอาจจะหลวมตัวเข้าไปหามันสักวันหนึ่ง
และกับนักกีฬาเงินหนา และเวลาเยอะ บวกกับปัจจัยกระตุ้นอย่างที่งานวิจัยได้บอก ยิ่งส่งเสริมความเสี่ยงในการติดการพนัน
เจมส์ กริมส์ ผู้ก่อตั้ง The Big Step แคมเปญที่เปิดตัวในปี 2019 ซึ่งจัดตั้งขึ้นเพื่อกำจัดโฆษณาการพนันเกี่ยวกับฟุตบอล กล่าวว่า “พวกเขาอยู่ทุกที่ อยู่บนถนน อยู่บนโทรทัศน์ อยู่ในวิทยุ”
“ฟุตบอลลีก ได้รับการสนับสนุนโดย SkyBet (บริษัทพนัน) ขณะที่สนามกีฬา และสโมสรหลักๆ ก็ได้รับการสปอนเซอร์จากพวกเขาเช่นกัน”
แต่บริษัทพนัน จะไม่ได้รับอนุญาตให้เป็นสปอนเซอร์ บนอกเสื้อพรีเมียร์ ลีก อีกต่อไป ในปี 2026 หลังมีข้อตกลงกันระหว่างพรีเมียร์ ลีก กับสโมสร
ถึงอย่างนั้น กริมส์ก็มองว่ามันก็ไม่สมเหตุสมผลอยู่ดี เนื่องจากบริษัทพนัน ยังสามารถอยู่ในแผงสปอนเซอร์ข้างสนาม โฆษณาในโทรทัศน์ หรือแม้แต่บนแขนเสื้อของทีมได้อยู่ดี
ว่าง่ายๆคือ ไม่ให้อยู่บนอกเสื้อ แต่ก็สามารถไปอยู่ตรงแขนเสื้อแทน
การพนันในอังกฤษ แม้จะถูกกฎหมาย แต่ก็เป็นปัญหาสังคมอย่างมาก เนื่องจากมันลามไปยังเยาวชน ถึงขั้นที่ทางการต้องออกกฎหมาย ควบคุมการเล่น “สล็อตแมชชีน” สำหรับผู้อายุ 18-24 ปี และกลุ่มเปราะบาง
มาร์ค วิลเลียมส์ อดีตนักเตะดาวรุ่งทีมเร็กซ์แฮม ผู้ที่เคยมีปัญหาติดการพนัน ได้เล่าเรื่องราวของเขาในตอนนั้นว่า “ผมเคยเป็นคนแรกในการมาฝึกซ้อม และเป็นคนสุดท้ายที่ออกจากสนาม แต่ไม่นาน ผมก็เป็นคนสุดท้ายที่มาซ้อม และออกเป็นคนแรก”
“ผมจำได้ว่า ผมได้ลงเล่นในเกม เอฟเอ คัพ พ่อกับแม่ของผมมาดูด้วย มันควรจะเป็นความฝันสิ แต่ทั้งหมดที่ผมคิดวันนั้นคือ เงินจำนวนมหาศาล ที่ผมใช้ในการเดิมพันคริกเก็ต ผมทนไม่ได้ที่จะรอเสียงนกหวีดเป่าจบเกม เพื่อจะได้ไปเช็คผล”
“ผมไม่ต้องการเป็นนักฟุตบอลอีกต่อไป ผมแค่อยากอยู่ที่สบายๆของตัวเอง ที่ที่ผมอยู่ห่างจากทุกคน และผมสามารถเล่นการพนันได้ นั่นคือตอนที่ผมรู้สึกว่า ผมพอแล้ว”
สิ่งเหล่านี้แสดงให้เห็นว่า การพนันส่งผลกระทบอย่างไรกับนักกีฬา ซึ่งไม่เพียงแต่นักกีฬา แต่คนทั่วไปก็เช่นกัน มันอาจไม่ได้ส่งผลกระทบโดยตรง แต่เป็นปัจจัยกระตุ้น หากไม่ยับยั้งชั่งใจ ก็อาจส่งผลต่อตัวเอง
ตัดภาพมาที่บ้านเรา การพนันยังเป็นสิ่งที่ผิดกฎหมาย หากถูกโกง ก็ไม่ได้รับการเยียวยา แถมอาจโดนจับอีก ทางที่ดี ไม่ว่าจะนักกีฬา คนทั่วไป หรือใครก็ตาม ควรออกห่างจากมัน
ก่อนที่จะกลายเป็น “ผีพนัน”
