วันนี้เรา คุณหมอมาร์ค ได้รับคำถามจาก น้อง ญ : คุณอาหมอคะ สมมุติว่าหนูชื่อ ญ. หนูเป็นคนรุ่นใหม่ เป็นคนในศตวรรษที่ 21 หนูเกิดปี 2000 เป็นคนรุ่นแรกของศตวรรษนี้ หนูกับเพื่อนๆ อยากมีชีวิตอยู่ในโลกที่มีความสุข หนูอยากเป็นผู้นำความเปลี่ยนแปลง เป็นตัวอย่างที่ดีให้น้องๆ ไม่อยากทำตัวแบบคนในศตวรรษที่ 20 หนูจะรู้ได้อย่างไรว่าหนูใช้ชีวิตอย่างยั่งยืน หนูต้องทำตัวอย่างไรที่จะไม่ทำร้ายโลกของเราคะอาหมอ
คุณหมอมาร์ค : น้อง ญ. คะ หนูเป็นประชากรรุ่นแรกของศตวรรษที่ 21 ตอนนี้หนูน่าจะใกล้จบมหาวิทยาลัยแล้ว คงจะเตรียมตัวเข้าสู่ตลาดแรงงาน และก็มีคนรุ่นหนูกำลังตามมาอีกมากมาย การทำตัวเป็นตัวอย่างเป็นความคิดที่ดีมาก และต้องทำทันที หรือไม่ก็ต้องทำแล้ว ทำอยู่ และจะทำต่อ
วิธีเช็กสุขภาพความยั่งยืนของตัวเองมีเครื่องมือง่ายๆ ที่ต้องวัดหัวใจ สมอง และสองมือของน้อง ญ. เราเรียกว่า Heart Head Hand monitor
หัวใจ : น้อง ญ. มี mindset ความยั่งยืนระดับไหน ให้น้ำหนักความสมดุลของความสุขส่วนตัวกับประโยชน์ส่วนรวมอย่างไร การที่เราจะไม่เบียดเบียนโลก เราจะต้องเสียสละความสุขแบบสะดวกสุขหลายอย่าง เพื่อให้ได้มาซึ่งความสุขที่ยั่งยืน แค่เปลี่ยนความคิด ชีวิตก็จะเปลี่ยนได้
สมอง : เมื่อน้อง ญ. ตั้ง mindset แบบรักษ์โลกแล้ว น้องต้องมีสติ คิดเสมอว่า แต่ละกิจกรรมประจำวันควรทำอย่างไร มีทางเลือกอะไรบ้าง มีทางเลือกสีเขียวไหม ทุกสิ่งที่จะทำ น้อง ญ. เลือกได้ เช่น การเดินทางจากบ้านไปโรงเรียนใช้วิธีไหนที่รักษ์โลกที่สุด การทานอาหารแต่ละมื้อเมนูนั้นมีค่าคาร์บอนที่ทำร้ายโลกเท่าไร เราควรทานอย่างไร ถ้าเหลือจะสร้างปัญหา food waste ตามมาหรือเปล่า
สองมือ : คือการเริ่มทำ บางคนตั้ง mindset แล้ว เริ่มคิดอย่างมีสติ แต่ยังไม่ค่อยทำ เพราะยึดติด comfort zone เดิม เริ่มจากลองทำอะไรเล็กๆ น้อยที่ทำได้ เช่น การพกถุงผ้า ลดการใช้ถุงพลาสติก ใช้กระติกน้ำส่วนตัวแทนขวดน้ำพลาสติก ทำการแยกขยะในบ้าน แล้วขยะที่นำไป recycle ได้ ก็นำไปส่งให้เป็นกิจวัตร จะชิม ช้อป ใช้ อะไรก็เลือกหาสินค้าและบริการสีเขียว หรือสินค้าและบริการที่ช่วยชุมชน แล้วค่อยๆ ทำให้มากขึ้นเรื่อยๆ รวมถึงชวนเพื่อนๆ พี่ๆ น้องๆ ทำไปด้วยกันนะคะ
“ถ้าน้อง ญ. สนใจลองเข้าไปอ่าน คู่มือประชากรโลกในศตวรรษที่ 21 ในแพลตฟอร์มการเรียนรู้ของ SEAMEO SEPS ได้นะคะ ขอให้มีความสุขกับการเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงในศตวรรษที่ 21 ค่ะ ทำได้อย่างไร ลองมาเล่าสู่กันฟังนะคะ”.
