บราซิล ซึ่งเป็นบ้านเกิดของนักฟุตบอลชื่อดังระดับโลกอย่าง เปเล่, การิงชา และโรนัลดินโญ ตลอดจนสร้างความประหลาดใจให้กับคนทั่วโลกด้วยสไตล์ “แซมบ้า” ไม่สามารถคว้าแชมป์ฟุตบอลโลกได้ นับตั้งแต่ปี 2545 และไม่มีผู้ได้รับรางวัลนักเตะยอดเยี่ยมแห่งปี หรือ “บัลลงดอร์” นับตั้งแต่ปี 2550

นอกจากนี้ ฟุตบอลทีมชาติบราซิล กำลังประสบความลำบากในการชิงตั๋วเข้าแข่งขัน “เวิลด์ คัพ 2026” หรือฟุตบอลโลก ในปี 2569 นั่นจึงทำให้ชาวบราซิลจำนวนมากสงสัยว่า เกิดอะไรขึ้นกับวงการฟุตบอลของประเทศกันแน่

“เราอยู่ในจุดตกต่ำ พวกเราเคยมีนักกีฬาคุณภาพชั้นนำมากกว่านี้” เอดินโญ บุตรชายคนโตของเปเล่ กล่าวเมื่อไม่นานมานี้

แม้แต่ประธานาธิบดีลูอิซ อินาซิโอ ลูลา ดา ซิลวา ผู้นำบราซิล ก็เข้าร่วมการพิจารณาจิตวิญญาณระดับชาติเช่นกัน ซึ่งเขายอมรับว่า บราซิลไม่ได้เล่นฟุตบอลที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลกอีกแล้ว

ภาพถ่ายมุมสูง สนามฟุตบอลแห่งหนึ่ง ในเขตชุมชนของเมืองเซาเปาลู ประเทศบราซิล

สาเหตุหนึ่งที่ทำให้ฟุตบอลบราซิลถดถอย อาจเป็นเพราะความเสื่อมโทรมของ “สตรีตฟุตบอล” ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของนักเตะผู้ยิ่งใหญ่ตลอดกาลบางคน เช่น ริเวลลิโน, ซิโก และโรมาริโอ

อนึ่ง เด็กยากไร้ในบราซิลมักจะต้องพึ่งพาโรงเรียน, โครงการทางสังคม หรือสถาบันสอนฟุตบอล เพื่อเล่นฟุตบอล ทว่าสนามส่วนใหญ่เป็นสนามฟุตบอลแบบสังเคราะห์ ซึ่งบางคนกล่าวว่า พื้นผิวของมันทำให้นักเตะพัฒนาเทคนิคการเล่นน้อยกว่าสนามฟุตบอลในอดีต ที่หยาบและขรุขระ

ด้านนายออยเลอร์ วิกเตอร์ นักวิจัย กล่าวว่า เวลาเล่นกีฬาที่ลดลง ส่งผลกระทบอย่างมากต่อฟุตบอลของบราซิล ซึ่งแม้ประเทศมีนักฟุตบอลชาวบราซิลจำนวนมากเล่นในยุโรป แต่นักเตะยอดเยี่ยมกลับมีเพียงไม่กี่คน

แม้บราซิลยังคงเป็นผู้ส่งออกนักฟุตบอลอันดับต้น ๆ ของโลก แต่พวกเขาสร้างรายได้น้อยลงอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสาเหตุส่วนหนึ่งเป็นเพราะทีมฟุตบอลหลายทีม จ่ายเงินน้อยลงเพื่อจ้างเอเยนต์อิสระ และผู้เล่นอายุน้อย อีกทั้งบราซิลยังขาดแคลนนักเตะดาวเด่นด้วย

นายวิกเตอร์ ฮิวโก ดา ซิลวา โค้ชชาวบราซิล กล่าวว่า เทคนิคการเล่นฟุตบอลของนักเตะชาวบราซิลแย่ลง เนื่องจากสไตล์การเล่นที่เปลี่ยนไป ทำให้ความคิดสร้างสรรค์ของพวกเขาหายไปเช่นกัน จากเดิมที่ฟุตบอลบราซิลเคยสนุกสนาน ตอนนี้มัน “ไม่เป็นตัวของตัวเอง” มากขึ้น

ยิ่งไปกว่านั้น ดา ซิลว่า วิถีชีวิตแบบเนือยนิ่ง และการติดโทรศัพท์มือถือ ทำให้คนรุ่นใหม่ประสบปัญหา และความลำบากในการฝึกซ้อม แม้พวกเขายังมีฟุตบอลอยู่ในสายเลือดก็ตาม

ทั้งนี้ นายร็อบสัน ซิเมอร์แมน แมวมองจากสโมสรคอรินเธียนส์ ในเมืองเซาเปาลู กล่าวว่า นักเตะหน้าใหม่ในปัจจุบัน เผชิญกับสภาวะที่ยากลำบาก ทั้งความสามารถในการเล่นหลายตำแหน่ง และความคาดหวังที่มากเกินไปจากครอบครัวและสื่อ แต่ถึงอย่างนั้น ชาวบราซิลบางคนยังเชื่อมั่นว่า บราซิลจะไม่มีวันหยุดเป็นประเทศแห่งฟุตบอลอย่างแน่นอน.

เลนซ์ซูม

เครดิตภาพ : AFP